Szpital powstał w 1993 roku na bazie Sanatorium Przeciwgruźliczego, którego początki sięgają 1898r. Majestatyczna budowla została wzniesiona w II połowie XIX stulecia, a więc jeszcze za cesarza Wilusia. Na zewnątrz najbardziej rzucają się w oczy czerwona cegła pruska, oraz charakterystyczne wieżyczki, w wewnątrz są duże sale i szerokie schody ze stylowymi poręczami. Budynek szpitala otoczony jest 9 ha parkiem leśnym, który jest dużym atutem w leczeniu chorób płuc. Cały teren jest do dyspozycji pacjentów. Zabudowania szpitala wraz z otoczeniem parkowym zostały wpisane do rejestru zabytków województwa śląskiego.

Geneza powstania sanatorium przeciwgruźliczego na Wilchwach sięga 1895 r. Wówczas bowiem na posiedzeniu lekarzy górnośląskich w Katowicach poruszono temat leczenia chorób płuc wśród biednych mieszkańców Górnego Śląska. W efekcie do życia powołana została specjalna komisja, która przekształciła się później w Stowarzyszenie Lecznicy dla Chorych na Płuca w Rejencji Opolskiej. Zadaniem tej instytucji było zebranie funduszy na budowę lecznicy (sanatorium) i znalezienie terenu, na którym mogłaby stanąć. Spośród kilku zgłoszonych propozycji aprobatę zyskała oferta władz miasta Wodzisławia, dotycząca bezpłatnego przekazania pod budowę sanatorium terenu o powierzchni 1,6 ha, położonego na skraju lasu w niedalekiej odległości od miasta. Po wykupieniu sąsiednich gruntów teren ten powiększono do 5 ha.

Aktywna działalność stowarzyszenia pozwoliła w dość krótkim czasie zebrać odpowiednie fundusze, aby od 1897 r. rozpocząć prace budowlane. Kierował nimi radca ds. budownictwa Rejencji Opolskiej – Zickler z Opola. Uroczyste otwarcie kompleksu budynków sanatoryjnych odbyło się 2 lipca 1898 r. Wówczas zespół składał się już z pawilonu głównego, budynku pralni, budynku tzw. maszynowni oraz domu mieszkalnego. Sanatorium nadano wtedy nazwę Volks – Heilstaette fuer Lungenkranke zu Loslau O. S. Wkrótce po rozpoczęciu działalności przez ośrodek leczniczy okazało się, że potrzeby są znacznie większe niż przypuszczano i zabudowania kompleksu sanatoryjnego powinny zostać rozbudowane. Przez kolejne lata, w latach 1903–1913 r. prowadzono więc prace dotyczące rozbudowy istniejących już budynków oraz wznoszenia kolejnych.

W czasie II wojny światowej lecznica funkcjonowała nieprzerwanie, ale toczące się w jej pobliżu działania wojenne znacznie uszkodziły niektóre z zabudowań kompleksu. Nie przeszkodziło to jednak urządzeniu w nich na krótko radzieckiego szpitala polowego, skutkiem czego uległy jeszcze większej dewastacji. Remont budynków trwał kilka lat i ponowne przyjmowanie pacjentów można było rozpocząć w kwietniu 1949 r. W międzyczasie, w marcu 1947 r., placówka przeszła pod nadzór Zakładu Ubezpieczeń Społecznych-Oddział w Chorzowie i zmieniła nazwę na Państwowe Sanatorium Przeciwgruźlicze. W następnych latach w kompleksie sanatoryjnym przeprowadzono bieżące prace remontowe i modernizacyjne, dostosowując jednocześnie jego ofertę do zmieniających się potrzeb rynkowych. Od 1993 r. placówka nosi nazwę Wojewódzki Szpital Chorób Płuc im. dr Alojzego Pawelca w Wodzisławiu Śląskim.