Rybnik jest liderem pod względem bezwzględnej liczby wniosków o wymianę kopciuchów. Spośród prawie 2,5 tys. gmin największą liczbę wniosków w programie "Czyste Powietrze" złożyli właśnie rybniczanie. Ranking Polskiego Alarmu Smogowego objął okres od początku funkcjonowania programu w 2018 r. do końca 2023 r.

Jak podkreśla PAS, to przede wszystkim od aktywności samorządu lokalnego zależy stopień poprawy jakości powietrza. – Tam, gdzie samorząd działa prężnie i pomaga mieszkańcom przy wymianie starych źródeł ciepła, tam widać efekty w postaci czystszego powietrza. W Rybniku i Radlinie prowadzono też wiele kampanii, których celem było zachęcanie mieszkańców do sięgania po dotacje. To właśnie dzięki tej postawie i tak dużemu zaangażowaniu ze strony samorządu gminy te znalazły się na szczycie rankingu – tłumaczy Andrzej Guła, lider PAS..

Poprawa jakości powietrza w Rybniku jest faktycznie widoczna – w 2010 r. odnotowano 134 smogowych dni, w 2014 r. – 127, w 2018 r. – 108, w 2021 r. – 67, a w 2023 r. było to już tylko 16 dni z przekroczeniami dopuszczalnego dobowego poziomu pyłu zawieszonego PM10. Jeszcze kilka lat temu konieczne było zamykanie szkół i przedszkoli ze względu na smog. – Poprawę jakości powietrza udało się uzyskać dzięki wymianie kilkunastu tysięcy kopciuchów w ostatnich latach w ramach "Czystego Powietrza" czy ze środków zdobywanych przez samorząd w innych źródłach – podkreśla Janusz Piechoczek, działacz PAS i Rybnickiego Alarmu Smogowego. Jak dodaje, że jeszcze kilka lat temu Rybnik był na czele rankingu Światowej Organizacji Zdrowia najbardziej zanieczyszczonych miejsc w Europie, a obecnie jest na dobrej drodze do tego, aby osiągnąć jakość powietrza zgodną ze standardami WHO.

Mieszkańcy Rybnika złożyli w sumie 6675 wniosków o dofinansowanie. Zrealizowano 5056 przedsięwzięć, a łączna kwota wypłaconych dotacji to 59 025 763,42 zł. Na chwilę obecną zostało w mieście jeszcze ok. 5 tys. kotłów na węgiel, które nie spełniają docelowych wymagań śląskiej uchwały antysmogowej. W 2018 r. według szacunków w domach jednorodzinnych w Rybniku istniało co najmniej 14 tys. źródeł kwalifikujących się do wymiany. Wszystkie budynki miejskie – szkoły, przedszkola, domy kultury, administracyjne i inne – są już czyste. Ostatnim wyzwaniem pozostają mieszkania komunalne Zakładu Gospodarki Mieszkaniowej – tu na 4519 mieszkań, pozostało do wymiany 847 kotłów na węgiel. – Bardzo dziękuję wszystkim, którzy są już po stronie czystego powietrza, to jest etap, kiedy mówimy: ni ma gańby, jest luft – podsumowuje prezydent Rybnika Piotr Kuczera.

10. miejsce z 2170 wnioskami zajął Wodzisław Śląski, a 13. Jastrzębie-Zdrój, którego mieszkańcy złożyli 1789 wniosków. 16. były Gorzyce (1718), 23. Żory (1598), 36. Rydułtowy (1339), 40. Godów (1314). Racibórz znalazł się na 95. miejscu (913).

fot. UM Rybnik
oprac. /kp/