Rynek w Rybniku

Rynek w Rybniku – wytyczony podczas lokacji miasta (XIII - XIV w.) na miejscu dawnego stawu. Aż do końca XVIII stulecia zabudowany domami drewnianymi, budynki murowane pojawiły się dopiero u schyłku XVIII w., głównie po zakupie państwa rybnickiego przez rząd pruski (1788).

Jak podaje F. Idzikowski w swojej kronice Rybnika z 1861 r., do tego czasu wszystkie 22 budynki na rynku były już murowane, a tylko jeden z nich był parterowy. Na płycie rynku początkowo znajdowały się ratusz (rozebrany w 1823 r.) oraz kaplica św. Jana (rozebrana w I poł. XIX w.) W 1823 r. wzniesiono murowany, istniejący do dziś, budynek ratusza, znajdujący się w zabudowie zachodniej pierzei rynku.

 

Kamienice wznoszone pod koniec XVIII i w pierwszej oraz na początku drugiej połowy XIX w. noszą głównie znamiona stylu klasycystycznego (numery 1, 2, 4, 7, 14, 15, częściowo 17). W drugiej połowie XIX w. powstało kilka budynków neorenesansowych oraz eklektycznych (numery m.in. 6, 8, 13). W początkach XX w. pojawiły się nieliczne realizacje wczesnomodernistyczne, m.in. dom handlowy Pragera. Okres międzywojenny zaowocował natomiast przebudowami kilku kamienic - przekształcono m.in. w duchu neoklasycystyczno-modernistycznym kamienicę nr 1 (1925 r.) oraz w duchu funkcjonalistycznym kamienicę nr 17. Podczas wyzwalania Rybnika spod okupacji niemieckiej w 1945 r. rynek ucierpiał nieznacznie, zniszczeniu uległa jedynie kamienica nr 16, w której mieścił się wcześniej sklep Sladky'ego. W okresie powojennym parcelę po tej kamienicy zabudowano nowym, z grubsza tylko nawiązującym do stylu rynkowej zabudowy, budynkiem. W latach 90. XX wieku dokonano gruntownych renowacji kilku budynków, czasami połączonych z poważnymi przebudowami (np. nr 7). Na początku obecnego dziesięciolecia wyburzono zdewastowaną kamienicę nr 3, zastępując ją nowym budynkiem oraz gruntownie przebudowano sąsiednią kamienicę nr 2. Były to ostatnie poważne zmiany w charakterze zabudowy rynkowej.

 

W latach 90. na płytę rynku powróciła - stojąca tam wcześniej od I poł. XIX w. do wybuchu II wojny światowej - figura św. Jana Nepomucena z 1736 r., obecnie wieńcząca nową fontannę.

źródło/wikipedia.org