Earth Observation for Ukraine (EO4UA) to projekt, którego głównym celem jest wsparcie władz ukraińskich oraz organizacji międzynarodowych w ocenie strat środowiskowych na terytorium dotkniętego wojną kraju. Wsparcie polegać ma na zapewnieniu możliwości szybkiego przetwarzania informacji i dostępu do wielkiego repozytorium danych satelitarnych pochodzących z obserwacji Ziemi.

Twórcami inicjatywy są Politechnika Kijowska, Centrum Geomatyki Stosowanej Instytutu Geodezji i Kartografii, Centrum Nowych Technologii Uniwersytetu Warszawskiego, spółka technologiczna CloudFerro, konsorcjum Airbus Defence & Space oraz twórcy platformy SatAgro.

Założone przez nich konsorcjum będzie stale monitorować ukraińską przyrodę, leśnictwo i produkcję żywności, co pomoże ukraińskim naukowcom w kontynuowaniu pracy badawczej. W miarę upływu czasu EO4UA będzie się także zajmować angażowaniem zewnętrznych ekspertów z zakresu obserwacji Ziemi po to, aby zmaksymalizować wydajność przetwarzania informacji i zapewnić wystarczającą bazę danych satelitarnych. Jego zadaniem będzie również informowanie opinii publicznej o stanie środowiska naturalnego w Ukrainie.

W tworzonym na potrzeby projektu repozytorium znajdą się m.in. zdjęcia wykonane przez satelity Sentinel, dane dotyczące rodzajów upraw, granic pól uprawnych itp. Repozytorium będzie składać się również z podstawowych zestawów danych dostępnych dla użytkowników końcowych, aby umożliwić przeprowadzanie wszechstronnych analiz środowiskowych. Wyniki badań wraz z wygenerowanymi produktami także będą przechowywane w repozytorium w celu dalszego ułatwienia kolejnych badań. Dostępny będzie system grantów obliczeniowych, ze specjalnymi przywilejami dla ukraińskich naukowców.

Jak tłumaczą specjaliści, wojna w Ukrainie to straszna tragedia nie tylko dla ludzkości, ale także dla środowiska naturalnego. Toksyczne materiały ze zniszczonych budynków, fabryk, rurociągów i eksplodujących ładunków są stale uwalniane do atmosfery oraz gleby. Liczne pożary powodują zwiększone emisje metali ciężkich, gazów i ogromnych ilości szkodliwych pyłów.

Wszystko to, w połączeniu z całkowitą zmianą trybu życia ludności, ma duży wpływ na uprawy rolne, które dotąd stanowiły połowę powierzchni kraju. Ukraina była ważnym producentem zbóż, roślin oleistych, ziemniaków i buraków cukrowych. W wyniku wojny i blokad morskich dostawy tych plonów nie docierają teraz do odbiorców, co wiąże się z ryzykiem powstania deficytów żywności w krajach słabo rozwiniętych. Prognozowane przez ekspertów podwyżki cen żywności także będą wpływać na wzrost liczby osób niedożywionych, szczególnie w rejonie Azji i Pacyfiku, Afryki Subsaharyjskiej oraz na Bliskim Wschodzie i w Afryce Północnej. Zahamowanie rolnictwa w Ukrainie będzie mieć także konsekwencje dla europejskiego rynku biopaliw oraz żywności dla niemowląt, ponieważ obie te gałęzie przemysłu bazują na tutejszym rzepaku.

Specjaliści z inicjatywy EO4UA dodają, że kolejna ogromna strata środowiskowa będąca skutkiem wojny w Ukrainie wiąże się z masowym wylesianiem. Uważa się, że Rosja będzie prowadzić intensywne wycinki drzew, chcąc sprzedawać ukraińskie drewno i w ten sposób finansować część swojej działalności militarnej.

– Rosyjska inwazja na Ukrainę stanowi ogromne zagrożenie dla środowiska i globalnego bezpieczeństwa żywnościowego, a w konsekwencji może doprowadzić do wielkiego kryzysu humanitarnego w wielu krajach. Dlatego konieczne jest monitorowanie ukraińskiego środowiska i produkcji roślinnej, aby w miarę możliwości wdrażać odpowiednie działania łagodzące – ostrzegają przedstawiciele EO4UA.

fot. unsplash.com
oprac. /kp/