W listopadzie codzienne zakupy były droższe średnio o 25,8% niż rok temu, czyli nieco mniej niż miesiąc wcześniej, gdy zanotowano 26,1% rdr. Po raz kolejny podrożały wszystkie z dwunastu kategorii, a każda z nich ponownie odnotowała dwucyfrowy wzrost. Znów najmocniej poszły w górę ceny produktów tłuszczowych. Cykliczny raport pt. „Indeks cen w sklepach detalicznych” autorstwa UCE Research i Wyższych Szkół Bankowych objął 50 najczęściej wybieranych przez konsumentów produktów codziennego użytku. Łącznie zestawiono ze sobą ponad 37 tys. cen z prawie 41 tys. sklepów detalicznych należących do 64 sieci handlowych.

– Nie miejmy złudzeń co do kwestii wyhamowania dynamiki wzrostu cen. To nie jest jeszcze ten moment. Brak jest bowiem realnych symptomów, aby mówić o takiej tendencji w chwili obecnej. Myślę, że o wyhamowaniu można będzie dopiero mówić, gdy Indeks Cen przez kilka miesięcy z rzędu będzie malał. Przyczyny wzrostu kosztów zakupów pozostają niezmienne. To przede wszystkim rozkręcona spirala inflacyjna, która wydaje się, że wrzuca z każdym miesiącem coraz wyższy bieg – komentuje dr Robert Orpych z WSB w Chorzowie.

Z kolei Julita Pryzmont, ekspertka rynku retailowego z agencji badawczo-analitycznej Hiper-Com Poland, dodatkowo zwraca uwagę na najnowsze dane FAO. Z nich wynika, że ceny żywności na świecie osiągnęły już swój szczyt i w końcu zaczęły się obniżać. Jednak trzeba będzie jeszcze poczekać, aby ten trend dotarł do Polski – pierwsze efekty Polacy odczują dopiero po pierwszym lub nawet drugim kwartale przyszłego roku, o ile coś negatywnego znowu nie wydarzy się na rynku.

– Listopadowy wynik świadczy bezpośrednio o nasyceniu koszyka konsumpcyjnego oraz bardziej racjonalnej konsumpcji. Polacy zaczęli doceniać znaczenie oszczędności jako bufora bezpieczeństwa na przyszłość. Wyhamowanie cen bezpośrednio przed szczytem wydatków konsumpcyjnych, które nastąpi w grudniu, jest pozytywnym symptomem powolnych zmian w nawykach konsumpcyjnych. Daje to bardzo dobre prognozy na 2023 rok – analizuje dr Hubert Gąsiński z WSB w Warszawie.

Zestawienie drożyzny po raz kolejny otwierają produkty tłuszczowe, których ceny średnio poszły w górę o 37,2% rdr. W październiku było to 48,8%. Najmocniejszy wzrost odnotowała margaryna – o 49,8% (poprzednio – 51%). We wcześniejszych miesiącach był to olej, którego wynik wyniósł 35,9% (53,6%). Dalej jest masło – 25,9% (41,8%). Wynik dla tej kategorii jest więc nadal bardzo wysoki, ale z nieznaczną tendencją malejącą. Na drugim miejscu najbardziej drożejących kategorii jest mięso, które miesiąc wcześniej było pozycję niżej. Ostatnio średni wzrost cen wyniósł 36,7% (w październiku – 31,7%). Mięso drobiowe podrożało o 49,5% (38,7%), wieprzowe – o 34,2% (26,7%), a wołowe – o 26,3% (29,5%). Trzecią pozycję zajmuje chemia gospodarcza, która podrożała średnio o 33,6% (poprzednio – szóste miejsce z 24,3%). Wpływ na ten wynik miały przede wszystkim wzrosty cen papieru toaletowego – o 55,5%. Mocno zdrożały też ręczniki papierowe – 38,9% rdr. Kolejna podwyżka dotyczy proszku do prania – 29%.

Czwarte miejsce pod względem drożyzny w listopadzie zajęła kategoria tzw. innych produktów – 30,9% rdr. (poprzednio – piąta pozycja i 27,5%). Wpływ na ten wynik miały przede wszystkim ceny karmy dla zwierząt domowych – pożywienie dla psów podrożało o 44,9%, a dla kotów – o 29,2%. Czołową piątkę zestawienia drożyzny zamyka nabiał – 29,8% (wcześniej – czwarta lokata i 30%). W tym przypadku największe wzrosty widać na mleku – 37,8%, dalej jest śmietana – 34,9% oraz sery: biały i żółty – odpowiednio 32% i 27,2%.

Najmniej podrożały napoje – o 16,5% rdr. (wcześniej – 14,8%). Przed nimi są dodatki spożywcze – 18,9% (14,1%), owoce – 20% (22,5%), a także warzywa – 20,1% (22,5%). W tych ostatnich kategoriach są produkty, których ceny w ciągu roku poszły w dół, np. ziemniaki potniały o 4,6%, a winogrona – o 0,5%.

fot. unsplash.com
oprac. /kp/