• +48 533 367 799

Brakuje odpowiedniej edukacji w temacie zmian klimatycznych

– To powinien być nadrzędny cel, żeby wiedza ekspercka dostała się do szkół, żeby uczniowie mogli posłuchać, kiedy mówimy np. o kwestii transportu, dlaczego powinniśmy używać transportu zbiorowego, czym jest ślad węglowy – wskazuje Lidia Prabucka.

Brakuje odpowiedniej edukacji w temacie zmian klimatycznych

Od 2019 r. zanieczyszczenie środowiska i zmiana klimatu wskazywane są jako wyzwanie dla świata przez około połowę Polaków, a prawie 70% jest zdania, że trzeba natychmiast zacząć działać – wynika z raportu „Ziemianie atakują”. Choć problem zmiany klimatu jest już powszechnie uświadamiany, to brakuje odpowiedniej edukacji.

– O kwestii zmian klimatycznych mówi się od lat i ta kwestia jest podnoszona, natomiast jeżeli chodzi o edukację szkolną, to rzeczywiście skupiamy się na rzeczach, które nie są wystarczające. Potrzebne nam bardziej holistyczne podejście do tematu zmian klimatycznych. Musimy uciec od mówienia ciągle o recyklingu, segregowaniu śmieci i błahych sprawach. Kwestia zmian klimatu to temat bardziej złożony – to woda, transport, energetyka. Musimy się skupić na tym, ponieważ wiedza, która jest przekazywana w szkołach, nie jest wystarczająca, a w zasadzie jej nie ma – tłumaczy Lidia Prabucka, współzałożycielka Szkolnej Konferencji Klimatycznej.

Analiza wyzwań środowiskowych z perspektywy Polaków pokazuje, że wiedza społeczeństwa wciąż się nie pokrywa z rankingiem problemów wskazanym przez ekspertów klimatycznych. W dużej mierze pochodzi ona z mediów. Duża część badanych nie odróżnia ocieplenia klimatu od smogu i nie uważa ocieplenia klimatu o 2–3°C za specjalny problem. Tymczasem dane IMGW wskazują, że w Polsce średnia liczba dni w roku, w ciągu których temperatura przekroczyła 30°C, jeszcze w okresie 1961–1990 wynosiła ok.3,5. W dekadzie 2011–2020 było ich już 10,46. – To powinien być nadrzędny cel, żeby wiedza ekspercka dostała się do szkół, żeby uczniowie mogli posłuchać, kiedy mówimy np. o kwestii transportu, dlaczego powinniśmy używać transportu zbiorowego, czym jest ślad węglowy. Takie kwestie w tym momencie nie są podnoszone na lekcjach, a wiedzę najlepiej czerpać od ekspertów – ocenia ekspertka.

Jak wynika z różnych badań przytaczanych w raporcie UN GCNP „Edukacja klimatyczna w Polsce 2022 – rekomendacje Okrągłego Stołu”, 85% młodzieży zgadza się mniej lub bardziej stanowczo ze stwierdzeniem, że kwestie ochrony klimatu powinny trafić do programu nauczania w szkołach. 59% wskazało szkołę i jej pracowników jako podmioty, do których powinności należy kształtowanie postaw ekologicznych w Polsce. Jednocześnie połowa młodzieży podkreśla, że śledzi informacje dotyczące zmian klimatycznych, ale jako źródło wiedzy szkołę wskazało tylko 21%.

Zdaniem ekspertów pierwszym krokiem powinno być włączenie edukacji klimatycznej do podstawy programowej i łączenie jej z innymi zagadnieniami. Dużą rolę w tym procesie odgrywają też nauczyciele, którzy sami mogą włączać kwestie związane z ochroną środowiska do swoich przedmiotów. – Dobrym przykładem jest nawiązywanie do tych tematów chociażby na lekcji chemii, kiedy mówimy o dwutlenku węgla, możemy wskazywać, jak wpływa on na atmosferę, skąd się bierze – wskazuje Lidia Prabucka. W ramach podstawy programowej edukacja klimatyczna powinna przekazywać wiadomości dotyczące funkcjonowania ekosystemów, wpływu człowieka na przyrodę i klimat, zależności w przyrodzie oraz czym jest odpowiedzialność za ochronę klimatu. Edukacja powinna też kłaść większy nacisk na poczucie sprawczości. To istotne, bo jak pokazują badania, 30% osób czuje, że za mało znaczą, by mieć jakikolwiek wpływ na przeciwdziałanie katastrofie środowiskowej, a brak chęci działania znacznie częściej deklarują osoby młode, w wieku 18–25 lat.

– Zmiany systemowe są ważnym elementem w walce o lepsze jutro, po prostu o naszą przyszłość. Bez tego nie uda nam się wygrać ze zmianami klimatycznymi, bo nie jesteśmy w stanie ich uniknąć. Musimy sobie powiedzieć jasno, że to się dzieje, zaczynamy odczuwać realne skutki, czy poprzez ekstremalne zjawiska pogodowe, czy szereg innych zjawisk. Musimy wziąć na siebie tę odpowiedzialność i wywierać presję na rządzących. Działania, które są podejmowane odgórnie, są niewystarczające. Cały czas dążymy do tego, żeby było lepiej, ale cały czas jesteśmy spóźnieni. Myślę, że to najważniejsza kwestia, żeby te działania oddolne wywierały presję na rządzących, na dążenie do zmian systemowych – przekonuje Lidia Prabucka.

fot. freepik.com
oprac. /kp/

Podobne artykuły

Wyszukiwarka