7 września po raz czwarty obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Czystego Powietrza dla błękitnego nieba. Został on ustanowiony przez Organizację Narodów Zjednoczonych. Obecnie aż dziewięć na dziesięć osób na świecie oddycha zanieczyszczonym powietrzem. Ta sytuacja przyczynia się do około 7 mln przedwczesnych zgonów każdego roku, w tym 600 tys. dzieci. Większość ma miejsce w krajach o niskim i średnim dochodzie oraz w biedniejszych dzielnicach w bogatszych krajach. Jeśli ludzkość nie podejmie zdecydowanych działań, liczba ta może się podwoić do 2050 r.

Międzynarodowy Dzień Czystego Powietrza dla błękitnego nieba ma na celu podniesienie świadomości społecznej na wszystkich poziomach – indywidualnym, społecznym, korporacyjnym i rządowym – że czyste powietrze jest ważne dla zdrowia, produktywności, gospodarki i środowiska. Chodzi też o wykazanie ścisłego związku między jakością powietrza a innymi wyzwaniami środowiskowymi i rozwojowymi, takimi jak zmiana klimatu i globalne cele zrównoważonego rozwoju.

Mimo że ostatnia zima była ciepła, smog dusił mieszkańców wielu miejscowości w Polsce. Najwięcej smogowych rekordzistów znajdowało się na południu kraju – w Nowej Rudzie, Suchej Beskidzkiej i Żywcu mieszkańcy oddychali mocno zanieczyszczonym powietrzem przez ponad 2-3 miesiące. Zdaniem lekarzy wystarczy tylko kilka godzin wdychania smogu, by pojawiły się złe samopoczucie, bóle głowy, ataki astmy i duszności. Na 211 miejscowości objętych monitoringiem pyłów zawieszonych PM10 aż 180 nie spełniało rekomendacji Światowej Organizacji Zdrowia dotyczącej maksymalnej liczby "dni smogowych", czyli takich o zbyt wysokim stężeniu pyłu PM10 – wynika z raportu „Chorzy na smog” Polskiego Alarmu Smogowego i Heal Polska. – O chorobach przewlekłych z powodu smogu mówi się dużo, natomiast o konsekwencjach narażenia krótkoterminowego niewiele albo wcale – zaznacza Weronika Michalak z HEAL Polska. – Niesłusznie, bo przekroczenia dopuszczalnych limitów wskazują, że ten problem to chleb powszedni mieszkańców polskich miast. To, że my lub nasze dzieci są rozdrażnione, zirytowane, boli nas głowa, może być konsekwencją oddychania zanieczyszczonym powietrzem. Niestety jednodniowa ekspozycja może prowadzić nawet do poważnych skutków zdrowotnych, np. udaru mózgu czy zawału serca. Ten wpływ widać wyraźnie w badaniach i statystykach szpitalnych – dodaje.

fot. freepik.com
oprac. /kp/