8 sierpnia obchodzony jest w Polsce Wielki Dzień Pszczół. Te pożyteczne owady mają swoje święto dwa razy w roku. Polskie zostało ustanowione w 2013 r., z kolei w 2017 r. ONZ uchwaliła dzień 20 maja jako Światowy Dzień Pszczół. Jest to okazja, by przypomnieć o ich o niezastąpionej roli i o tym, że są zagrożone wyginięciem.

Pszczoły żyją na Ziemi od ponad 50 mln lat. Na całym świecie jest ich ok. 20 tys. gatunków, w Unii Europejskiej ok. 2 tys., natomiast w Polsce – 470 gatunków. Prawie połowa z nich znajduje się na czerwonej liście i jest zagrożona wyginięciem. Szacuje się, że ok. 80% roślin uprawnych w Europie jest zapylanych przez pszczoły – bez nich wielu owoców i warzyw nie byłoby wcale, a plony niektórych byłyby o wiele niższe. W Polsce ich pracę wycenia się na ponad 4 mld zł rocznie.

Niektóre miasta zakładają własne pasieki. Od sześciu sezonów Miejski Ośrodek Kultury w Żorach posiada cztery ule, którymi opiekuje się Aleksander Sładczyk z Żorskiego Koła Pszczelarzy. W tym roku żorskie pszczoły wytworzyły do tej pory 50 l miodu wielokwiatowego.

Z kolei katowickie pszczoły mieszkają w ulach na dachach budynków: Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia i Basenu Brynów, a także na terenie Basenu Zadole i Basenu Burowiec. W sumie w siedmiu miejskich ulach swój dom znalazło blisko 280 tys. pszczół. Miejskie pasieki funkcjonują też m.in. w Bytomiu, Chorzowie, Mysłowicach i Bielsku-Białej. Miasta, szczególnie takie, których dużą część stanowią tereny zielone, to dla pszczół bardzo przyjazne środowisko. Jest w nich cieplej, dzięki czemu sezon pylenia jest dłuższy. Jest więcej różnorodnych kwiatów – w parkach czy na ogródkach działkowych. Nie występują też gigantyczne pola monokulturowe. Do tego bardzo rzadko stosuje się tutaj pestycydy i nawozy sztuczne do wspomagania rozwoju roślin.

O pszczoły może zadbać każdy. Można stworzyć ogród przyjazny dla pszczół poprzez sadzenie roślin miododajnych, takich jak lawenda, słonecznik, krokusy, wrzosy czy facelia. Te rośliny dostarczają pszczołom nektaru i pyłku, które są ich podstawowym źródłem pożywienia. Warto także wybudować "hotele" dla owadów, które posłużą im jako miejsca schronienia i rozmnażania. Można je łatwo skonstruować z naturalnych materiałów, takich jak drewno, bambus czy cegła. Kolejne kroki to ograniczenie stosowania pestycydów i ochrona naturalnych siedlisk.

fot. R. Kaźmierczak/UM Katowice, Pasieka Miejska - Żory dla środowiska/Facebook
oprac. /kp/