Liczba cudzoziemców ubezpieczonych w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych wzrosła na koniec lutego 2019 roku do 584 tysięcy w skali kraju. Ten wzrost odnotowano także w śląskich oddziałach ZUS. Gdy na koniec stycznia w naszym województwie do ubezpieczeń zgłoszonych było ponad 49 tys. osób innej narodowości, to pod koniec lutego liczba ta wzrosła o 2 051 osób do ponad 51 tys.
– Najwięcej pracujących i ubezpieczonych obcokrajowców w naszym regionie zgłoszonych jest w oddziale ZUS w Chorzowie, bo ponad 10,3 tysiąca osób, najmniej w sosnowieckim oddziale, bo prawie o połowę mniej, czyli 5,2 tysiąca – mówi Beata Kopczyńska, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa śląskiego.

Wśród cudzoziemców płacących składki w ZUS najwięcej jest Ukraińców zarówno w skali całego kraju jak i w województwa śląskiego. W Polsce legalnie pracuje już 431 tysięcy obywateli Ukrainy, natomiast w województwie śląskim – 42 130, Białorusini są drugą najliczniejszą grupą pracowników z zagranicznym paszportem zarówno w kraju (ponad 35 tys.), jak i w województwie śląskim ( 1157). Trzecią społecznością co do liczby zgłoszonych osób w śląskich oddziałach ZUS są Gruzini – 988 osób. Wśród zagranicznych pracowników nie brakuje przedstawicieli tak odległych krajów jak np.: Tanzania, Uganda, Wybrzeże Kości Słoniowej, czy Panamy, Nowej Zelandii, Kostaryki, czy Brazylii.

W rybnickim oddziale ZUS zarejestrowanych jest ogółem 7 873 obcokrajowców, z tego 5054 zatrudnionych jest na podstawie umowy o pracę, a 217 osób prowadzi działalność gospodarczą. Największą grupę z tych osób stanowią Ukraińcy, bo aż 6489 osób. 

Ponad 2/3 wszystkich cudzoziemców to mężczyźni, z czego najwięcej znajduje się w przedziale wiekowym 25-29 lat. Jeżeli chodzi o kobiety to ponad 18 proc. jest w wieku 30-35 lat.
– Na niecałe 584 tys. ubezpieczonych w ZUS cudzoziemców, aż 352 tys. nie przekroczyło 40 roku życia. Są to więc pracownicy w wieku produkcyjnym. Z tego grona, ponad 100 tys. osób to ludzie między 25 a 29 rokiem życia. Ponad 13, 8 tysiąca aktywnych zawodowo cudzoziemców to osoby, które ukończyły 60 lat i więcej – dodaje rzeczniczka.
58 proc. legalnie pracujących cudzoziemców jest zatrudnionych w oparciu o umowę o pracę, pozostali pracują na podstawie umów cywilnoprawnych. Obcokrajowcy zatrudniani są głównie w takich branżach jak usługi administrowania i działalność wspierająca, to m.in. działalność usługowa związana z utrzymaniem porządku w budynkach i zagospodarowaniem terenów zieleni (24,8 proc.); kolejne branże to przemysł i przetwórstwo (15,3 proc.) oraz budownictwo (12,4 proc.), a następnie transport i gospodarka magazynowa (11,7 proc.).

W skali kraju prawie 18 tys. obywateli innych państw prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą. Na Śląsku na prowadzenie własnego biznesu zdecydowało się ponad 1,2 tysiąca cudzoziemców, z czego najwięcej firm otworzyli obywatele Ukrainy (236 osób), a tuż za nimi Włosi (91 osób).

Analizując wysokość odprowadzanych składek wynika, że średnie wynagrodzenia cudzoziemców są niższe niż Polaków. Od stycznia do wrzesień 2018 roku przeciętna miesięczna podstawa wymiaru, od której zostały obliczone składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe dla cudzoziemców jest o ponad 20 proc. niższa od przeciętnej miesięcznej podstawy dla ogółu ubezpieczonych w ZUS i wynosiła we wrześniu 2018 roku 2,6 tys. zł dla cudzoziemców i 3,4 tys. zł dla ogółu ubezpieczonych w ZUS.
– Liczba cudzoziemców podlegających ubezpieczeniom społecznym w Polsce rośnie. Przy czym największy wzrost obserwowany jest w ostatnich czterech latach. Ubezpieczeni cudzoziemcy niewątpliwie poprawiają sytuację finansową ubezpieczeń społecznych w Polsce, gdyż podlegają oni obowiązkowo taki samym ubezpieczeniom z tytułu umowy o pracę, czy umowy zlecenia, jak obywatel naszego kraju – wyjaśnia rzeczniczka.

Jak możemy wyczytać z raportu ZUS „Cudzoziemcy w polskim systemie ubezpieczeń społecznych” przypis składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe od ubezpieczonych cudzoziemców stanowi jednak stosunkowo niewielki procent całego przypisu. Obecnie również kwota wydatków na świadczenia z ubezpieczeń społecznych dla cudzoziemców jest niewielka. Zobowiązania emerytalne (stany kont ubezpieczonych w ZUS) zaciągnięte do września 2018 r. wobec cudzoziemców z tytułu opłacania składek na ubezpieczenie emerytalne także stanowią niewielki odsetek wszystkich środków zapisanych na kontach w ZUS.