Na Dolnym Śląsku powstaje największa zapora w Polsce. Otacza ona zbiornik Żelazny Most pod Polkowicami, do którego składowane są tzw. odpady poflotacyjne z zakładów górniczych KGHM. Ma zapewnić bezpieczeństwo środowisku i umożliwić dalsze prowadzenie działalności górniczej.

Obecnie najwyższą sztuczną zaporą w Polsce jest tama zbudowana na Jeziorze Solińskim w Bieszczadach. Jej budowa trwała prawie dziewięć lat. Podstawowe prace betoniarskie zakończyły się pod koniec lutego 1968 r., w międzyczasie trwała budowa budynku elektrowni i montaż urządzeń hydroenergetycznych. Wstępny rozruch pierwszej turbiny odbył się 9 marca 1968 r., a 20 lipca oddano zaporę do eksploatacji. Ma ona 81,8 m wysokości i 664 m długości.

Najwyższą zaporą kamienną i łukową, a także drugą co do wysokości i drugą co do czasu powstania, jest zapora Pilchowice w woj. dolnośląskim. Powstała ona na rzece Bóbr w latach 1902–1912 w celu ochrony przed powodziami. Ma 62 m wysokości i 270 m długości. Najstarszą zaporę można znaleźć również na Dolnym Śląsku – to tama w Leśnej na Jeziorze Leśniańskim, która została wybudowana w 1907 r.

Również w tym regionie powstaje nowa najwyższa zapora. Obiekt wznoszony pod Polkowicami na sztucznym zbiorniku Żelazny Most w najwyższym punkcie ma mieć 144 m wysokości. Chodzi o Obiekt Unieszkodliwiania Odpadów Wydobywczych "Żelazny Most", do którego trafiają odpady pochodzące z rud miedzi wydobywanych przez trzy zakłady górnicze KGHM. Do 2021 r. odpady poflotacyjne gromadzono w jednym zbiorniku. Jednak ze względu na ich rosnącą ilość zdecydowano się na rozbudowę systemu i utworzenie dodatkowej Kwatery Południowej. Dzięki temu rozwiązaniu udało się zabezpieczyć miejsce do składowania odpadów na kolejne lata. Obecnie cały kompleks składa się z dwóch zbiorników otoczonych ok. 20-kilometrową zaporą ziemną. Jej wysokość waha się od 20 do 70 m, ale to nie koniec inwestycji. KGHM planuje dalsze podwyższanie zapory, a w 2037 r. może ona osiągnąć wspomniane 114 m. Wcześniej "przerośnie" tamę na Jeziorze Solińskim i stanie największą tego typu konstrukcją w Polsce.

fot. Krzysztof Ziarnek/Wikipedia
oprac. /kp/