31 marca rozpocznie się nabór wniosków w nowej odsłonie programu „Czyste Powietrze”. Dzięki wprowadzonym zmianom proces przyznawania dofinansowań ma stać się bardziej przejrzysty, a gminy zyskają większą kontrolę nad programem, przejmując rolę operatorów.

Ministra klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska podkreśla, że prace ukierunkowano głównie na osoby szczególnie narażone na ubóstwo energetyczne. – Pracując nad reformą programu „Czyste Powietrze”, kierowaliśmy się trzema kluczowymi priorytetami – przede wszystkim walką z ubóstwem energetycznym przez realne wsparcie dla najbardziej potrzebujących. Naszym celem było także wyeliminowanie tzw. rachunków grozy przez wprowadzenie obowiązkowego standardu energetycznego budynku i racjonalizację wydatków, tak by nie dochodziło do nadużyć – wyjaśniła. Budżet został zasilony 10 mld zł bezzwrotnych dotacji ze środków Funduszu Modernizacyjnego.

Program adresowany jest do osób fizycznych będących właścicielami lub współwłaścicielami domów jednorodzinnych lub lokali mieszkalnych z odrębną księgą wieczystą, którzy posiadają nieruchomość przez co najmniej trzy lata przed złożeniem wniosku (wyjątek stanowią sytuacje spadkowe). Każdy budynek lub lokal mieszkalny może otrzymać tylko jedno dofinansowanie, a beneficjent może skorzystać z programu tylko raz.

Reforma wprowadza ogólnopolski system operatorów, którzy będą bezpłatnie krok po kroku wspierać beneficjentów. Pomogą oni na każdym etapie – od decyzji o dofinansowaniu po rozliczenie. Najwyższe dofinansowania i dotacje z prefinansowaniem będą dostępne tylko z ich wsparciem. Dotacja jest wypłacana przez WFOŚiGW w całości lub w maksymalnie trzech częściach. Kwalifikują się do niej inwestycje tylko w tych budynkach, które uzyskały pozwolenie na budowę do 31 grudnia 2020 r. Dopuszczono pozostawienie kominków wykorzystywanych na cele rekreacyjne, ale pod warunkiem, że spełniają wymagania ekoprojektu oraz docelowe wymogi uchwał antysmogowych obowiązujących na danym terenie oraz nie są głównym źródłem ogrzewania.

Program zakłada trzy poziomy dofinansowania według progów dochodowych w gospodarstwie domowym, które zostały podwyższone. Poziom najwyższy wynosi do 100% kosztów kwalifikowanych netto – obowiązuje przy średnim miesięcznym dochodzie do 1300 zł na osobę w gospodarstwach wieloosobowych lub do 1800 zł w gospodarstwie domowym jednoosobowym, oraz dla tych, którzy mają ustalone prawo do jednej z czterech form zasiłku określonych w programie. Roczny przychód z tytułu prowadzenia przez wnioskodawcę lub małżonka wnioskodawcy działalności gospodarczej może wynosić maksymalnie dwunastokrotność minimalnego wynagrodzenia za pracę. Dofinansowanie w najwyższym progu przewidziano tylko dla osób ubogich energetycznie, czyli dla właścicieli budynków lub lokali, w których zapotrzebowanie na energię użytkową do ogrzewania wynosi powyżej 140 kWh/m2 rocznie.

Poziom podwyższony to do 70% kosztów kwalifikowanych netto – obowiązuje przy miesięcznym dochodzie do 2250 zł na osobę lub 3150 zł w gospodarstwach jednoosobowych. Roczny przychód z tytułu prowadzenia przez wnioskodawcę lub małżonka wnioskodawcy działalności gospodarczej może wynosić maksymalnie czterdziestokrotność minimalnego wynagrodzenia za pracę. Natomiast na poziomie podstawowy można otrzymać dofinansowanie do 40% kosztów kwalifikowanych netto. Jest on przeznaczony dla osób, których roczny dochód nie przekracza 135 tys. zł.

Wprowadzono wymóg obowiązkowego potwierdzenia standardu energetycznego budynku – zarówno przed przeprowadzeniem inwestycji, jak i po jej zrealizowaniu. W nowej wersji programu określono też maksymalne kwoty dotacji w poszczególnych rodzajach kosztów kwalifikowanych. Ograniczono ponadto poziom dofinansowania do prac towarzyszących niezbędnych do realizacji przedsięwzięcia, ale niebędących jego głównym elementem. Wyznaczono limity dotacji jednostkowych na metr kwadratowy powierzchni ocieplenia stropów, podłóg i ścian oraz za okna. Beneficjenci mogą skorzystać z listy ZUM, która pomaga w wyborze urządzeń i materiałów kwalifikujących się do dofinansowania. Jest ona obowiązkowa w przypadku wyboru pomp ciepła, kotłów zgazowujących drewno oraz kotłów na pellet.

Czytaj także: Spadek aktywności śląskich gmin w programie "Czyste Powietrze"

fot. unsplash.com
oprac. /kp/