Globalna gospodarka wyraźnie zwalnia, uwikłana w rosnące napięcia geopolityczne i nieprzewidywalne decyzje handlowe, a lata 2025–2026 zdaniem ekspertów przyniosą spowolnienie gospodarcze i eskalację międzynarodowych kryzysów. Polska wyróżnia się pozytywnie, osiągając na początku 2025 r. jeden z najlepszych wyników gospodarczych w regionie.

Autorzy "Coface Risk Review" zwracają uwagę na powrót Donalda Trumpa do Białego Domu, nowe taryfy celne i eskalujące konflikty zbrojne, które są obecnie głównymi siłami kształtującymi światową gospodarkę. Dodatkowo Unia Europejska zmaga się z utratą konkurencyjności i koniecznością szybkich reform. – Perspektywy dla światowej gospodarki są bardziej niepewne niż kiedykolwiek wcześniej. Wszystko zależy od sytuacji geopolitycznej i decyzji handlowych prezydenta USA. Donald Trump przedłużył termin negocjacji z partnerami handlowymi chcącymi uniknąć wyższych ceł – nową, ostateczną datą wejścia w życie tzw. taryf wzajemnych oraz nowych, 50% ceł na miedź jest 1 sierpnia. W trakcie 90-dniowego zawieszenia USA ogłosiły wstępne warunki porozumień z Wielką Brytanią, Chinami i Wietnamem. Jeśli jednak do porozumień nie dojdzie, ponowne wdrożenie ceł może mocno uderzyć w globalny wzrost gospodarczy – podkreślają eksperci. Prognozy Coface przewidują wyraźne spowolnienie – wzrost na poziomie 2,2% w 2025 r. i 2,3% w 2026 r., ale jeśli napięcia będą się nasilać, może on spaść poniżej 2%.

Choć obecnie inflacja wydaje się stabilna, jej przyszłość jest niepewna, zwłaszcza w kontekście potencjalnego wzrostu cen energii. W USA może osiągnąć 4% do końca roku, a eksperci Coface sugerują, że jeśli zostanie opanowana, Rezerwa Federalna może rozważyć obniżki stóp procentowych już jesienią. Z kolei Europejski Bank Centralny sygnalizuje zbliżający się koniec cyklu obniżek, choć mocne euro w stosunku do dolara może skłonić do jeszcze jednej redukcji stóp w tym roku.

Gospodarka USA mierzy się z dwoma kluczowymi niewiadomymi: wysokością taryf celnych i ich wpływem na rynek. Mimo spadku zaufania konsumentów rynek pracy pozostaje silny, a odnotowany w pierwszym kwartale spadek PKB (-0,2%) był efektem zapobiegawczego gromadzenia zapasów przez firmy. W Europie, podczas gdy Niemcy odnotowały niewielki wzrost, francuska gospodarka znajduje się w stagnacji, a Włochy mogą wkrótce doświadczyć spowolnienia. Hiszpania utrzymuje dynamikę dzięki silnej turystyce i funduszom unijnym. Polska wyróżnia się pozytywnie, osiągając na początku 2025 r. jeden z najlepszych wyników gospodarczych w regionie pomimo stagnacji u zachodnich sąsiadów. Coface przewiduje dalsze przyspieszenie wzrostu gospodarczego w Polsce w latach 2025 r. i 2026 r. Jak wyjaśnia dr Mateusz Dadej, główny ekonomista Coface w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej, kluczowym czynnikiem napędzającym wzrost będą inwestycje wspierane przez zwiększoną absorpcję funduszy unijnych i stopniowe łagodzenie polityki pieniężnej. – Chociaż wpływ środków unijnych na gospodarkę jest opóźniony, bazowym scenariuszem dla polskiej gospodarki pozostaje wyraźny wzrost dynamiki inwestycji w drugiej połowie 2025 r. oraz na początku 2026 r. – dodaje ekspert.

Konflikt między Izraelem a Iranem ponownie wzbudził obawy o stabilność globalnego rynku ropy naftowej. Mimo znaczącej deeskalacji po interwencji USA ryzyko ponownego zaostrzenia sytuacji pozostaje wysokie, czego dowodem są deklaracje Iranu o kontynuacji programu wzbogacania uranu. W rezultacie ceny ropy utrzymują się na podwyższonym poziomie, odzwierciedlając obecne ryzyko geopolityczne. Niezależnie od zagrożeń geopolitycznych fundamentalne czynniki rynkowe wskazują na potencjalny spadek cen. Widać wzrost produkcji w krajach spoza OPEC+, osłabienie popytu wynikające z napięć handlowych i powrót dodatkowych wolumenów (2,2 mln baryłek dziennie) ze strony państw OPEC+. Eksperci Coface prognozują, że w przypadku braku poważnego kryzysu ceny ropy będą dynamicznie się zmieniać, ale utrzymają się w przedziale 65–75 USD za baryłkę.

Raport "Coface Risk Review" wskazuje również na pogarszające się warunki gospodarcze i biznesowe w niektórych regionach, co skutkuje obniżeniem ocen ryzyka dla czterech krajów (Malezja, Singapur, Rumunia i Tajlandia) i 23 sektorów, m.in. metalurgii, budownictwa i transportu oraz przemysłu chemicznego, tekstylnego i maszynowego.

W obliczu rosnącej globalnej niepewności i licznych obniżek ocen ryzyka Polska wyróżnia się stosunkowo stabilną pozycją. Niemniej jednak obecne warunki geopolityczne charakteryzują się wysoką nieprzewidywalnością. Dr Mateusz Dadej zwraca uwagę, że decyzje polityczne, w szczególności te podejmowane przez prezydenta USA, znacząco wpływają na poziom niepewności wśród przedsiębiorstw na całym świecie. – Polska od dawna jest znaczącym beneficjentem bezpośrednich inwestycji zagranicznych, które odegrały kluczową rolę w historycznym wzroście gospodarczym kraju. Jednak w obliczu obecnej niestabilności globalnej skłonność inwestorów do podejmowania nowych projektów może zostać ograniczona. Wielomilionowe inwestycje zagraniczne, często planowane z kilkuletnim wyprzedzeniem, stają się ryzykowne w sytuacji braku przewidywalności polityki handlowej. Polska – rynek wciąż klasyfikowany jako „wschodzący" – może nie spełniać obecnych kryteriów ryzyka przyjmowanych przez globalne przedsiębiorstwa – podsumowuje ekspert.

fot. freepik.com
oprac. /kp/