Społem PSS Wodzisław Śląski

"Społem" Powszechna Spółdzielnia Spożywców w Wodzisławiu Śląskim istnieje od 1925 roku. Pierwsza Spółdzielnia na terenie ziemi wodzisławskiej powstała 15 października 1925 r. w Radlinie-Biertułtowach, przyjmując nazwę "ODRODZENIE". W chwili założenia liczyła ona 14 członków.

Powszechna Spółdzielnia Spożywców w Wodzisławiu Śląskim powstała z inicjatywy Pawła SZCZĘSNEGO, Alojzego MATUSZCZYKA oraz Emila PLEWNI.

W tym okresie najważniejszym zadaniem Spółdzielni były: rozwój handlu, członkostwa oraz popularyzowanie polskości wśród mieszkańców ziemi wodzisławskiej.

Rok 1939 położył kres oficjalnej działalności Spółdzielni, jednakże członkowie i aktywiści nadal utrzymywali ze sobą łączność przez cały okres okupacji. Dzięki temu po zakończeniu działań wojennych możliwe było błyskawiczne przystąpienie do odbudowy ruchu spółdzielczego. Do połowy 1946 roku wszystkie Spółdzielnie funkcjonujące na naszym terenie wznowiły swą działalność.

Postęp i nowoczesność wkraczają pełną parą w wodzisławski handel. Działalnością kieruje Zarząd, w skład którego weszli m.in. Stanisław KIERMASZEK, Józef MATERZOK, Helena MATÓG, Józef BRACHMAŃSKI.

W 1954 r. PSS Wodzisław Śl. Objęła swym zasięgiem Spółdzielnię radlińską w związku z utworzeniem powiatu wodzisławskiego. W marcu 1964 roku następuje połączenie Spółdzielni pszowskiej z PSS Wodzisław Śl. W 1965 r. w wyniku połączenia wodzisławska PSS posiada już 123 sklepy, 21 zakładów gastronomicznych i 20 zakładów produkcyjnych.

Połączoną Spółdzielnia kierują Józef MATERZOK – prezes, Tadeusz URBAŃCZYK – wiceprezes ds. handlu, Jerzy PRUSOWSKI – wiceprezes ds. produkcji. Przewodniczącym Rady Nadzorczej jest Antoni ROGOWSKI. Potencjał gospodarczy Spółdzielni w roku 1965 to nie tylko sieć sklepów, zakładów gastronomicznych i produkcyjnych, lecz również ośrodki „Praktyczna Pani” prowadzące usługi fryzjerskie, kosmetyczne, modniarskie, itp., wypożyczalnię sprzętu gospodarstwa domowego. Spółdzielnia zatrudnia w tym czasie 930 pracowników, w tym 708 kobiet.

W drugiej połowie lat 60-tych, w wyniku realizacji programu rekonstrukcji Spółdzielczości Spożywców w Polsce, powstają Wojewódzkie Spółdzielnie i ich Oddziały.

W tym czasie Rada Spółdzielni przekształca się w Radę Oddziału, której przewodniczącym zostaje Marian DYBAŁA. Ścisły aktyw Zarządu Oddziału stanowili: Józef MATERZOK, Tadeusz URBAŃCZYK i Józef BRACHMAŃSKI.

W 1970 roku „SPOŁEM” Wodzisław Śl. Obejmuje swym zasięgiem działania miasto Jastrzębie do czasu powstania tamtejszego Oddziału, co nastąpiło w 1976 roku. Rok wcześniej, w wyniku nowego podziału administracyjnego, do wodzisławskiego Oddziału WSS „SPOŁEM” Katowice włączony zostaje Oddział w Rydułtowach. Sieć placówek gospodarczych wzrasta do 224 sklepów i 47 zakładów gastronomicznych. W ten sposób zakończył się etap koncentracji małych Spółdzielni na terenie powiatu wodzisławskiego.

Na skutek reorganizacji handlu wewnętrznego z dniem 1 lipca 1976 roku „SPOŁEM” powierzono cały segment handlu artykułami żywnościowymi i przemysłowymi częstego zakupu. Najlepsze sklepy przemysłowe zostały przez „SPOŁEM” przekazane do Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Handlu Wewnętrznego. Rozpoczęty w 1980 r. ruch odnowy w kraju objął również Spółdzielczość Spożywców.

W lutym 1983 roku zgromadzenie Przedstawicieli wodzisławskiego Oddziału reaktywowało Powszechną Spółdzielnię Spożywców w Wodzisławiu Śl. Uchwalono statut oraz dokonano wyboru rady Nadzorczej i Zarządu Spółdzielni. Samodzielna, samorządna i samofinansująca się PSS dokonała zmian w obowiązującym modelu zarządzania. Działając odtąd pod sztandarem reformy gospodarczej, Spółdzielnia przystąpiła do nie notowanej dotychczas ofensywy na rynku artykułów przemysłowych. Rozszerzono sieć sklepów prowadzących sprzedaż tych artykułów. Równolegle podejmowano starania o jak najlepsze pokrycie potrzeb konsumentów na artykuły spożywcze.

Lata 80-te to trudny okres dla handlu, gdyż obowiązująca reglementacja, zwłaszcza na rynku żywności, była wielkim obciążeniem dla handlu. W okresie tym „SPOŁEM” była jedynym potencjalnym dostawcą żywności dla mieszkańców Wodzisławia Śl. i okolic. Wielką sztuką wówczas było zdobywanie towarów u dostawców, aby zapewnić pełna realizację obowiązujących kartek żywnościowych. Za wszelkie braki w zaopatrzeniu w oczach klienta odpowiedzialne było „SPOŁEM”. Taka sytuacja praktycznie z handlem nie miała nic wspólnego. Sytuacja taka miała też wpływ na zmianę systemu obsługi klienta, tj. wystąpiła konieczność rezygnacji z samoobsługowej formy sprzedaży. Potencjał majątkowy Spółdzielni ulegał ciągłym zmianom.

W roku 1989 Spółdzielnia posiadała:

• 172 sklepy o łącznej powierzchni sprzedażowej 12.116m2
• 55 zakładów gastronomii otwartej i 2 stołówki
• 11 zakładów piekarniczych, których średnia produkcja dzienna wynosiła 24 tony wyrobów
• 2 zakłady masarskie o produkcji srednio-dziennej ok. 9,2 ton wyrobów
• 1 zakład garmażeryjny
• 1 wytwórnię wód gazowanych
• 3 ciastkarnie, które produkowały przeciętnie w skali miesiąca 70 asortymentów wyrobów.

Spółdzielnia posiadała ponadto dużą bazę magazynową, własny transport i służby remontowo-budowlane. Według stanu na 1 stycznia 1989 r. zatrudnionych było 2008 pracowników, w tym 1629 kobiet, a liczba zweryfikowanych członków wynosiła 29.852 osoby.

Początek lat 90-tych to okres wdrażania gospodarki rynkowej i prywatyzacji. W tej nowej sytuacji Spółdzielnia Wodzisławska musiała znaleźć swoje miejsce.

W styczniu 1990 r. wchodzi w życie ustawa o zmianach w organizacji i działalności Spółdzielni. Ulegają likwidacji Związki Spółdzielcze i Spółdzielnia uzyskuje pełną samodzielność. Zmiany i trudności występujące w całej gospodarce dotknęły również naszą Spółdzielnię, która borykała się z wieloma problemami. Dodatkowym problemem w tym czasie były próby przejęcia części majątku przez powstałe grupy inicjatywne, które dążyły do podziału Spółdzielni. Z roku na rok ubywało placówek detalicznych, gastronomicznych i produkcyjnych. Likwidowane lub wydzierżawione były placówki nierentowne i nie dające żadnych gwarancji na poprawę ich wyniku ekonomicznego. Wiele placówek było likwidowanych na skutek wypowiadania umów najmu przez właścicieli lokali, którzy uruchomili w nich swoje sklepy bądź inna działalność gospodarczą.

W roku 1995 Spółdzielnia musiała ponieść ogromne koszty związane z zakupem 85 kas fiskalnych, które musiały być zainstalowane w placówkach w związku z wprowadzeniem podatku VAT. Ograniczenie działalności handlowej, produkcyjnej i likwidacja działalności gastronomicznej spowodowała w konsekwencji ograniczenie zatrudnienia. W roku 1995 w Spółdzielni zatrudnionych jest już tylko 498 osób. Stan posiadania w 1995 roku to: 39 sklepów, z tego 28 spożywczych i 11 przemysłowych, 6 magazynów, 4 zakłady produkcyjne, w tym 3 piekarnie i 1 ciastkarnia. Liczba zrzeszonych członków wynosi 1006 osób z udziałem podst. 150 zł. W okresie tym przyjęto kierunek inwestowania we własne obiekty poprzez ich modernizacje, rozbudowę i dostosowanie do potrzeb nowoczesnego handlu.

W roku 2000 Spółdzielnia zrzeszała 455 członków z udziałem podstawowym 400 zł i zatrudnia 310 pracowników. Pod jej szyldem działalność handlową prowadzi 29 placówek detalicznych o łącznej powierzchni 11 tys. m2 na terenie czterech miast: Wodzisławia Śl., Pszowa, Radlina i Rydułtów. Głównie są to placówki branży ogólnospożywczej prowadzące również sprzedaż podstawowych artykułów przemysłowych. Spółdzielnia posiada sklepy o różnej wielkości – od 52 m2 do 1120 m2 powierzchni sprzedażowej. Większość, bo aż 70% placówek znajduje się w lokalach, które są własnością Spółdzielni. Do największych naszych placówek zaliczyć należy: „Supersam”, SDH „Gwarek”, „Halę Targową” oraz „Impuls”. Aby placówki „SPOŁEM” były widoczne na rynku wobec rozwijającej się konkurencji, stale prowadzone są modernizacje poprawiające ich wygląd, funkcjonalność i efektywność. Wprowadza się nowe techniki handlu, a personel sklepowy jest ciągle szkolony.

Największa placówką Spółdzielni jest „Supersam”, który oferuje najszerszy asortyment towarów.

Doświadczenia zebrane w trakcie transformacji gospodarczej oraz próby szukania właściwej odpowiedzi na rosnącą na rynku konkurencję pokazują, że tylko aktywna działalność w sferze zakupu oraz sprzedaży detalicznej towaru mogą przyczynić się do umocnienia pozycji rynkowej Spółdzielni Aby służby handlowe mogły podejmować dobre decyzje np. o zakupie, muszą być wyposażone w informacje. Zarząd uważa, że firma nie może być dobrze zarządzana bez sprawnego systemu informatycznego, który jest podstawą do odniesienia sukcesu. Szczególny nacisk w ofercie towarowej Spółdzielni kładziony jest na towary świeże, tj. pieczywo chlebowe, drobne, ciasta, mięso i wędliny, drób, ryby i przetwory rybne, nabiał, warzywa i owoce.

Prócz działalności handlowej Spółdzielnia prowadzi działalność produkcyjną, którą na dzień dzisiejszy stanowi piekarnia nr 3 na ul. Kopernika.

Największym kapitałem Spółdzielni na przestrzeni minionych lat byli zawsze ludzie, oddani społecznicy i sumienni pracownicy.