Kolej to ekologiczny, najmniej emisyjny środek transportu – odpowiada za jedynie 0,4% całkowitych emisji CO2 generowanych przez transport w Europie. W przeliczeniu na pasażera pociągi produkują trzykrotnie mniej dwutlenku węgla niż samochody i osiem razy mniej niż samoloty. To również jedyny środek transportu, który od 1990 r. zmniejszył ogólną emisję spalin, m.in. dzięki modernizacji lokomotyw, które z roku na rok są coraz bardziej przyjazne środowisku. Jednocześnie kolej jest jednym z największych w skali kraju konsumentów energii elektrycznej – szacuje się, że zużywa ok. 1–2% całości konsumowanej energii. Wzrost cen energii i rosnący nacisk na ograniczanie emisji powodują, że branża musi myśleć o przechodzeniu na odnawialne źródła energii.

– Z perspektywy naszej spółki staramy się przede wszystkim prowadzić program eco-drivingu zmierzający do zwiększenia efektywności zużycia energii poprzez optymalizację sposobu jazdy i wypłaszczenie pików, jak również poprzez rekuperację – tłumaczy prezes SKM Warszawa Alan Beroud. – W tym pierwszym przypadku oszczędności sięgają ok. 10% zużywanej energii, co w skali naszej spółki przyniosło w ubiegłym roku 3 mln zł oszczędności. W tym roku ta kwota najprawdopodobniej sięgnie już 6 mln zł. Natomiast w przypadku rekuperacji przy starym taborze otrzymujemy oszczędności ok. 20% zużycia energii, a przy nowym taborze nawet do 32% – wyjaśnia.

Obecnie kolej wciąż wykorzystuje głównie energię elektryczną produkowaną z paliw kopalnych. Jednak zgodnie z założeniami programu Zielona Kolej do 2025 r. połowa zużywanej energii ma pochodzić z OZE, do 2030 r. udział zielonej energii ma wzrosnąć do 85%, a docelowo – do 100%, co przełoży się na redukcję emisji dwutlenku węgla o 8 mln t. Prąd ma być produkowany m.in. na farmach wiatrowych i fotowoltaicznych powstających w pobliżu torów i innych obiektów kolejowych. – W proekologicznych inwestycjach kluczowe jest to, żeby myśleć zarówno o odnawialnych źródłach energii, jak i bilansowaniu związanym z akumulatorami, magazynami energii złożonymi z akumulatorów czy też o magazynach wodorowych. Tutaj bardzo dobrym przykładem jest PKP Energetyka, która instaluje magazyny energii na swojej sieci, z której my również korzystamy. Te magazyny powodują, że spółka jest w stanie w odpowiednim momencie zwiększyć lub zmniejszyć napięcie, jest w stanie regulować sieć za pomocą podsystemów energetycznych – mówi Alan Beroud. Warszawska SKM ma także plan inwestycji w fotowoltaikę i magazyny energii w swojej bazie na warszawskich Szczęśliwicach. – Zastanawiamy się też nad próbą miniinstalacji magazynowania energii w wodorze – dodaje prezes Szybkiej Kolei Miejskiej.

fot. arch. red.
oprac. /kp/