Ok. 60% Polaków mieszka w miastach, a proces urbanizacji stale postępuje. Na obszarach tych znacznie szybciej rośnie odsetek mieszkańców chorujących przewlekle. Statystyki wskazują m.in. na większą liczbę osób z miast – w porównaniu z terenami wiejskimi – u których diagnozuje się choroby układu oddechowego. W miejscowościach, w których długotrwale utrzymuje się stężenie pyłów PM 10 i PM2,5 w powietrzu, ryzyko wystąpienia alergii wziewnych u dzieci zwiększa się dwukrotnie, a astmy czterokrotnie.

Odpowiedzialny ekologicznie rozwój ma znaczenie nie tylko dla przyszłości życia na Ziemi, ale również dla dobrostanu zamieszkujących ją ludzi. Sopot, Olsztyn i Poznań – te miasta podejmują najwięcej działań proekologicznych. W sumie sprawdzono 66 miast na prawach powiatu. W badaniu uwzględniono m.in stężenie pyłu zawieszonego PM10 w powietrzu, stężenie dwutlenku azotu NO2 w powietrzu, powierzchnię terenów zieleni, odpady zebrane selektywnie, długość dróg rowerowych i czynne przystanki autobusowe i tramwajowe. W taki sposób powstał Indeks Zdrowych Miast przygotowany przez ekspertów ze Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, Fundację GAP i Grupę Lux Med.

Troska o środowisko jest nie tylko nieodłącznym elementem polityki miejskiej, ale także naturalnym wyborem i potrzebą mieszkańców. 64% Polaków zgadza się ze stwierdzeniem, że ważne jest, by decydując się na produkty i usługi, brać pod uwagę ich wpływ na środowisko. – Troska o ekologię nie jest już jedynie abstrakcyjnym hasłem. Wielu z nas dostrzega znaczenie jakości powietrza czy dostępu do terenów zielonych dla naszego zdrowia i dobrego samopoczucia. Widzimy potrzeby zmian na rzecz ekologii i popularyzowania profilaktyki, jednak cały czas jest dużo do zrobienia. Bardzo się cieszę, że udało nam się wypracować narzędzie, jakim jest Indeks Zdrowych Miast, który przede wszystkim pełni funkcję drogowskazu dla miast. Wierzę, że prośrodowiskowe działania wyróżnionych w Indeksie samorządów staną się inspiracją i standardem dla innych – podkreśla Anna Rulkiewicz, prezeska Grupy Lux Med.

W Indeksie Zdrowych Miast kategoria środowisko została zdefiniowana jako zakres działań ograniczających negatywny wpływ człowieka na trzy wymiary – na powietrzę, ziemię i wodę. W pierwszym obszarze uwzględniono m.in. temat smogu, który jest przyczyną licznych chorób, nie tylko układu oddechowego. W drugim badacze pochylili się m.in. nad brakiem dostępu do terenów zielonych, który okazuje się jednym z czynników negatywnie wpływających na dobrostan mieszkańców miast, także w wymiarze zdrowotnym, poprzez ograniczenie możliwości aktywnego wypoczynku w pobliżu miejsca zamieszkania. Natomiast analizując obszar dotyczący wody, przeanalizowano m.in. zanieczyszczenie wód stojących i płynących, czy brak dostępu do wody pitnej.

Liderem w tej kategorii został Sopot, a tuż obok niego na podium stanęły Olsztyn i Poznań. W pierwszej dziesiątce znalazły się też: Grudziądz, Rzeszów, Białystok, Zamość, Elbląg, Koszalin i Chorzów. Z badania wynika m.in., że prawie 1/4 powierzchni Chorzowa i Olsztyna zajmują tereny zielone, z kolei Leszno to miasto przyjazne rowerzystom – na 100 km² przypada tam 186,4 km dróg rowerowych, a średnia z wszystkich miast wyniosła 74,1 km.

Do pobrania: Indeks Zdrowych Miast.

fot. UM Olsztyn
oprac. /kp/