Polskie przedsiębiorstwa weszły w nowy rok w lepszych nastrojach niż w 2023 r. Miesięczny Indeks Koniunktury wzrósł w styczniu do poziomu 101,2 pkt, co oznacza przewagę nastrojów pozytywnych. – Przyszłość rysuje się bardziej optymistycznie, bo przedsiębiorcy w coraz mniejszym stopniu narzekają na niepewność sytuacji gospodarczej – wyjaśnia Katarzyna Dębkowska, szefowa Zespołu Foresightu Gospodarczego w Polskim Instytucie Ekonomicznym.

Obecnie wskaźnik MIK jest o 6,3 pkt. wyższy niż ubiegłoroczny styczniowy odczyt. Powyżej poziomu neutralnego są trzy komponenty: wynagrodzenia (127,2 pkt. wzrost o 7,9 pkt. mdm), płynność finansowa (118,6 pkt, wzrost o 3,8 pkt.) i zatrudnienia (105,3 pkt., spadek o 1,2 pkt). Ocena płynności finansowej firm utrzymywała się powyżej 100 pkt. przez cały 2023 r., co potwierdza, że firmy – mimo rosnących kosztów – są w stosunkowo dobrej kondycji finansowej. Jednak pozytywna ocena płynności finansowej firm nie przekłada się na ich inwestycje – styczniowy odczyt komponentu inwestycji wynosi 84 pkt. i od 2022 r. jest poniżej poziomu neutralnego.

– Nastroje są lepsze, aczkolwiek jest to pewnego rodzaju uogólnienie, w zależności od wielkości firmy i branży te nastroje są jednak różne i nasz wskaźnik to pokazuje. Miesięczne Indeksy Koniunktury są zdecydowanie lepsze w firmach dużych czy średnich, gorzej jest z optymizmem w firmach małych czy mikroprzedsiębiorstwach – wskazuje ekspertka. Pozytywne nastroje przeważają w usługach, produkcji oraz budownictwie. Wartości MIK wzrosły wśród przedsiębiorstw produkcyjnych i zajmujących się budownictwem, z kolei spadek w ciągu miesiąca odnotowały firmy usługowe i handlowe. – Wiele firm ma też pewną niepewność co do tego, jak będzie ta przyszłość wyglądała. I tutaj znowu jest pewne zróżnicowanie postrzegania przyszłości, w zależności od branży czy od wielkości. Bardziej optymistycznie przyszłość widzą duże i średnie firmy niż mikroprzedsiębiorstwa – tłumaczy Katarzyna Dębkowska.

Jak przedsiębiorcy oceniają przyszłość swojej firmy i polskiej gospodarki? 23% pytanych uważa, że w najbliższym kwartale sytuacja gospodarcza kraju się polepszy, jednak 28% jest zdania, że się pogorszy. 30% nie spodziewa się zmian. Ponad połowa badanych nie spodziewa się też zmian sytuacji w firmie w trzech pierwszych miesiącach 2024 r. 1/4 zakłada, że będzie gorzej, a 16% oczekuje polepszenia sytuacji.

Na decyzje biznesowe w tym roku najsilniejszy wpływ będzie miał wzrost minimalnego wynagrodzenia, na który wskazało 56% respondentów. Duże znaczenie może mieć też słaby popyt na produkty i usługi (44%). Wśród barier utrudniających działalność firmy wskazują przede wszystkim rosnące koszty pracownicze (70%) i ceny energii (61%). – Komponent wynagrodzenia oznacza tylko tyle, że większość przedsiębiorców myśli o podnoszeniu płac niż o obniżce. Właściwie o obniżeniu płac myśli już tylko śladowa liczba przedsiębiorców, czyli rosnące koszty pracy są teraz barierą, która najbardziej doskwiera przedsiębiorcom – wskazuje Katarzyna Dębkowska. Na trzecim miejscu znalazła się niepewność sytuacji gospodarczej, jednak wskazało na nią najmniej przedsiębiorców od początku 2021 r. (56%). – Faktycznie kiedy zaczęła się wojna, kryzys energetyczny, podwyższanie inflacji, przedsiębiorcy cechowali się bardzo dużym niepokojem i wskazywali, że niepewność sytuacji gospodarczej jest czynnikiem, który bardzo przeszkadza im w działalności. W tym miesiącu obserwowaliśmy zdecydowanie mniejszy odczyt niepewności – podkreśla ekspertka.

Zdaniem Katarzyny Dębkowskiej firmy być może liczą na to, że będą działać w warunkach bardziej stabilnych. – Choć myślę, że jeszcze nie jest to hurraoptymizm i na tę stabilność muszą poczekać. Natomiast po dołku, po całym roku 2023, kiedy MIK był poniżej poziomu 100 pkt. i oznaczał przewagę ocen negatywnych, teraz widzimy, że ta tendencja się odmienia. Może to też jest sygnałem, że sytuacja gospodarcza się polepszy – podsumowuje ekspertka.

fot. freepik.com
oprac. /kp/