Zespół doraźny ds. uchodźców wojennych komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnej zgłosił pakiet 31 niezbędnych zmian w prawie. Samorządowcy liczą, że doprowadzą do nowelizacji specustawy, a w konsekwencji do wprowadzania systemowych rozwiązań w polityce migracyjnej. Najwięcej uwag mają do kwestii oświaty – zgłosili tu aż 13 propozycji zmian. – Do pierwszego września i rozpoczęcia roku szkolnego potrzebujemy ok. 70 dodatkowych placówek oświatowych. Ale pamiętajmy, że mury szkół nie uczą. Podobnie jak nie leczą mury szpitali. Dlatego musimy pamiętać o ludziach, kadrach – mówi wiceprezydent Warszawy Renata Kaznowska.

Zmian wymaga kwestia pokrycia kosztów pobytu dzieci z Ukrainy w przedszkolach i żłobkach. Samorządy postulują wycofanie się z konieczności zdawania egzaminu ósmoklasisty przez dzieci z Ukrainy z języka polskiego oraz stworzenie domowych grup przedszkolnych i wsparcie młodzieży ukraińskiej w nauce zdalnej. Chcą też, aby powstał program budowy i adaptacji nowych obiektów na potrzeby edukacyjne, a rząd czasowo uelastycznił wymogi techniczne, którym podlegają obiekty szkolne. Wnioskują również m.in. o likwidację obwodów szkolnych dla uczniów z Ukrainy i utrzymanie możliwości łączenia oddziałów szkolnych.

Palącym problemem jest też poprawa funkcjonowania służby zdrowia. Samorządowcy chcą zwiększenia wartości ryczałtów i umów pozaryczałtowych dla szpitali, przyspieszenia procedury wydawania zgód na pracę ukraińskiej kadry medycznej w Polsce oraz skoordynowania kwestii tłumaczeń dokumentów uprawniających do wykonywania zawodów medycznych. Uważają, że sytuację w służbie zdrowia poprawiłoby umożliwienie leczenia ukraińskich obywateli przez ukraińskich lekarzy, ale do tego potrzeba uzupełnienia listy państw, których dyplomy są uznawane w Polsce, o Ukrainę. Proponują tez zatrudnienie ukraińskich lekarzy na etacie stażysty z finansowaniem ze stażu z Ministerstwa Zdrowia.

- Musimy zwiększyć finansowanie opieki zdrowotnej proporcjonalnie do liczby Ukraińców przebywających w danym regionie. W związku z ogromnymi brakami pielęgniarek i lekarzy w polskich szpitalach istotne jest także przyspieszenie wydawania zgód na pracę ukraińskiej kadry medycznej oraz uruchomienie specjalistycznych kursów z języka polskiego - podkreśla Elżbieta Anna Polak, marszałek województwa lubuskiego.

W kwestii pomocy społecznej samorządowcy wskazują na trzy główne problemy: pokrycie kosztów pobytu Ukraińców w Domach Pomocy Społecznej, rozwiązanie problemu weryfikacji orzeczeń dotyczących niepełnosprawności osób z niepełnosprawnościami z Ukrainy oraz przeznaczenie środków z urzędów pracy na naukę języka polskiego dla dorosłych.

Z zapowiedzi wiceministra Pawła Szefernakera, pełnomocnika rządu ds. uchodźców, wynika, że rząd będzie wspierać osoby fizyczne świadczeniem za zakwaterowanie i wyżywienie (tzw. świadczenie 40 zł) tylko do końca czerwca tego roku. Samorządowcy obawiają się, co będzie dalej. Z tych względów zespół proponuje wydłużenie do 3 lat uproszczonej procedury adaptacji obiektów budowlanych użyteczności publicznej w obiekty mieszkalne na potrzeby zamieszkania oraz dokonanie zmian w prawie polegających na tym, że obiekty te nie podlegają uzgodnieniu, a jedynie zgłoszeniu konserwatora zabytków. Chcą też, aby powstały przepisy zobowiązanie gestorów sieci do wykonania tam przyłączy w ciągu jednego miesiąca, o ile sieć znajduje się na terenie gminy.

Sytuacją mieszkaniową uchodźców poprawiłoby także uelastycznienie zapisów o Społecznej Agencji Najmu, skrócenie czasu najmu mieszkania (dzisiaj min. 5 lat), zniesienie przeprowadzania postępowania konkursowego na prowadzenie SAN i możliwość uzyskania przez samorządy dotacji celowych na tworzenie SAN.

fot. unsplash.com
oprac. /kp/