80% odpadów znajdujących się w europejskich morzach pochodzi z obszarów lądowych, z czego 85% stanowią tworzywa sztuczne. – Europa musi zwiększyć podejmowane wysiłki w celu zwalczania przyczyn zaśmiecania środowiska morskiego – wynika z raportu Europejskiej Agencji Środowiska (EEA) „From source to sea – The untold story of marine liter”.

– W każdej minucie na świecie kupuje się ok. 1 mln plastikowych butelek, a rocznie zużywa się do 5 bln plastikowych toreb. Część odpadów trafia do europejskich mórz, gdzie każdego roku gromadzi się około 626 mln „przedmiotów pływających”. W rezultacie większość ocenianych obszarów morskich jest zanieczyszczonych, a tylko ok. 25% ocenianych obszarów przybrzeżnych ma status „obszarów nieproblemowych” – podkreśla EEA.

80% odpadów dryfujących po morzach pochodzi z obszarów lądowych, 20% związane jest z turystyką przybrzeżną, rybołówstwem i żeglugą. Śmieci przedostają się do mórz głównie dzięki rzekom. Jako główną przyczynę zanieczyszczenia mórz odpadami autorzy wskazują potrzeby człowieka. Z przeprowadzonych analiz wynika, że 85% morskich odpadów stanowią tworzywa sztuczne, z których 65% to opakowania z plastiku. Dodatkowo znaczny udział w zanieczyszczeniu europejskich mórz mają jednorazowe tworzywa sztuczne - połowa przedmiotów znalezionych na europejskich plażach to właśnie tworzywa sztuczne jednorazowego użytku. – Nagromadzenie plastiku w faunie i florze morskiej jest nie tylko szkodliwe dla ekosystemów morskich, ale może również zagrażać zdrowiu ludzkiemu. Spożywanie organizmów wodnych, które już zawierają tworzywa sztuczne, może przenosić potencjalnie toksyczne chemikalia do organizmu człowieka. Tworzywa sztuczne mogą również zanieczyszczać wodę i przedostawać się do naszego łańcucha pokarmowego, gdy makroplastiki rozkładają się na maleńkie mikroplastiki. Problem jest tak poważny, że musimy w pełni zrozumieć, w jaki sposób nasze codzienne korzystanie z produktów przyczynia się do zanieczyszczenia – ostrzega EEA.

Kluczowym źródłem problemu zdaniem autorów raportu jest właśnie niewłaściwe zagospodarowanie odpadów z tworzyw sztucznych. Wskazują przy tym, że najważniejsze jednak jest działanie zgodnie z hierarchią postępowania z odpadami, a więc przede wszystkim zapobieganie powstawaniu odpadów. – Zapobieganie powstawaniu odpadów zawsze musi być na pierwszym miejscu. Sama ilość odpadów przedostających się do morza oraz związane z tym rosnące zagrożenia dla zdrowia i środowiska wymagają zdecydowanych reakcji na wszystkich poziomach – od lokalnego, przez paneuropejski, po globalny – podkreślają.

fot. unsplash.com
oprac. /kp/