W 2022 r. Okręgowy Inspektor Pracy w Katowicach w Katowicach przyjął 661 zgłoszeń dotyczących wypadków przy pracy, z czego zbadano 297 wypadków, w tym 31 zbiorowych. Inspektorzy pracy badają wypadki śmiertelne, ciężkie i zbiorowe, a część wpływających zgłoszeń dotyczy np. wypadków komunikacyjnych bądź lekkich. Łączna liczba poszkodowanych w wypadkach w regionie to 394 osoby: ze skutkiem śmiertelnym – 53, z ciężkim uszkodzeniem ciała – 93, a z obrażeniami lekkimi lub powodującymi czasową niezdolność – 248 osób. Rok wcześniej, w 2021 r., przyjęto 671 zgłoszeń, zbadano 318, w tym 35 zbiorowych. – Czyli w 2022 r. zbadaliśmy mniej wypadków – niestety wzrosła liczba wypadków ze skutkiem śmiertelnym, bo w 2021 r. mieliśmy ich 45. Głównie ma to związek z dwoma tragicznymi zdarzeniami, jakie miały miejsce w kopalniach węgla kamiennego Pniówek oraz Zofiówka – wyjaśnił Piotr Kalbron, Okręgowy Inspektor Pracy.

W kwietniu ubiegłego roku seria wybuchów metanu w kopalni Pniówek zabiła 16 górników. Ciała 7 z nich wciąż znajdują się za tamą, którą odizolowano rejon katastrofy od pozostałych wyrobisk. Kilka dni później w wyniku wstrząsu i wypływu metanu w kopalni Zofiówka zginęło 10 kolejnych górników. Piotr Kalbron wskazał, że główną przyczyną obu katastrof były warunki geologiczno-górnicze.

Wcześniej tragiczny okazał się wypadek w Krupskm Młynie, gdzie 14 lutego w zakładzie Nitro-Erg podczas produkcji dynamitu w obiekcie mieszalnika wskutek wybuchu zginęło dwóch pracowników, a kompletnie zniszczone zostały wyposażenie produkcyjne i sam budynek. Katowicki OIP kierował badaniem tej katastrofy, które już się zakończyło. Trwają natomiast jeszcze prace po katastrofie na terenie koksowni Przyjaźń w Dąbrowie Górniczej, gdzie wskutek wybuchu pyłu węglowego we wrześniu jeden pracownik zmarł, a cztery inne osoby odniosły poważne obrażenia. Konstrukcja budynku została naruszona, a część urządzeń uległa zniszczeniu. Po tym wypadku nadal trwają badania laboratoryjne w celu identyfikacji źródła zapłonu.

Ogółem w 2022 r. inspektorzy katowickiego OIP przeprowadzili 8243 czynności kontrolne, w wyniku których wydano ponad 35 tys. decyzji – ponad 20 tys. ustnych i ponad 15 tys. pisemnych, w tym 1070 decyzji płatniczych na łączną kwotę ponad 9,5 mln zł. W zakresie technicznego bezpieczeństwa pracy wydano 764 decyzje wstrzymania prac, 774 wstrzymania eksploatacji maszyn i 410 skierowania do innych prac, które łącznie dotyczyły ponad 1 tys. pracowników. Wszystkie te decyzje inspektorzy wydają w celu zlikwidowania bezpośredniego zagrożenia dla życia i zdrowia pracowników. Ponadto inspektorzy wydali ponad 38 tys. wystąpień, w przeważającej części dotyczących prawnej ochrony pracy – wobec głównych nieprawidłowości jak nieterminowe wypłaty, brak wynagradzania nadgodzin czy nieprzekazywanie pracownikom informacji o warunkach ich zatrudnienia.

W sprawach dotyczących wykroczeń w 2022 r. katowicka OIP zastosowała 1942 postępowania mandatowe na łączną kwotę ponad 2,7 mln zł w związku głównie z naruszeniami technicznego bezpieczeństwa pracy, nieterminowym wypłacaniem wynagrodzeń czy nieprawidłowościami w związku z rozliczaniem czasu pracy. W podobnych sprawach skierowano też 157 wniosków o ukaranie do sądu, także w zakresie legalności zatrudnienia i ograniczenia handlu w niedziele i święta. Złożono 47 zawiadomień do prokuratury – 24 dotyczyły utrudniania kontroli, 17 – podrobienia i przerobienia dokumentów i 6 – niezgłoszenia lub zgłoszenia nieprawdziwych danych do ubezpieczenia społecznego. Katowiccy inspektorzy złożyli też dziewięć wniosków do ZUS o podniesienie składki wypadkowej w podmiotach nieprzestrzegających przepisów.

Jedną z najbardziej wypadkowych branż pozostają małe budowy, stąd m.in. intensywne działania kontrolne w takich miejscach – w czerwcu i wrześniu przeprowadzono na nich 256 kontroli, w ramach których wydano 1797 decyzji. Główne nieprawidłowości to braki w wyposażeniu rusztowań, niestosowanie środków ochrony indywidualnej, niezabezpieczenie przewodów elektrycznych i rozdzielnic budowlanych, niewydzielanie stref niebezpiecznych wokół wykopów i prac na wysokości. W czasie ubiegłorocznych kontroli na małych budowach nałożono 133 mandaty na ponad 191 tys. zł. W jednym przypadku inspektor skierował wniosek o ukaranie do sądu.

Ponadto katowicki OIP prowadzi kontrole legalności zatrudnienia obcokrajowców. W 2022 r. roku było ich 978, dotyczyły 4229 cudzoziemców. Okazało się, że co piąty z nich pracował z naruszeniem przepisów. Stwierdzono 223 wykroczenia, m.in. nałożono 169 mandatów na łączną kwotę 251 tys. zł.

fot. pixabay.com
oprac. /kp/