W 2022 r. o 70% wzrosła liczba osób pracujących "na czarno", a o 140% – nieprawidłowości związanych z warunkami współpracy – wynika z danych Państwowej Inspekcji Pracy. Z 33% do 41% wzrosła liczba skontrolowanych przez PIP podmiotów, w których wykazano problemy związane z umowami. Firmy tłumaczą taką sytuację wieloma czynnikami – wymieniają zarówno inflację, rosnące koszty pracy, podwyżki płacy minimalnej, jak również wojnę w Ukrainie, która zaburzyła łańcuchy dostaw. 

– Jest to zjawisko niepokojące, nawet przy uwzględnieniu, że w 2022 r. skontrolowano w tym obszarze zagadnień ponad 5 tys. podmiotów więcej niż w 2021 r. i objęto sprawdzeniem większą o 42 tys. grupę osób – z 80,6 tys. w 2021 r. do 122,6 tys. w 2022 r. – wskazuje PIP. Jak tłumaczy, wpływ na tę sytuację może mieć aktualna kondycja finansowa wielu przedsiębiorstw po okresie pandemii oraz rosnący poziom inflacji, co prowadzi do zwiększenia kosztów działalności, w tym utrzymania pracowników. Niekorzystny był też również wpływ wojny w Ukrainie. Najwięcej uchybień odnotowano w mikro i małych firmach, gdzie wielu pracowników otrzymuje płacę minimalną. 

Grzegorz Sikora, ekspert Forum Związków Zawodowych, w rozmowie z "Dziennikiem Gazeta Prawa" zwrócił również uwagę na zmianę przepisów prawa, która mogła przyczynić się do rosnących problemów na rynku pracy. Wskazał, że w ramach Polskiego Ładu pracownik nie ponosi negatywnych konsekwencji, jak zapłata zaległego podatku czy składek, gdy okaże się, że pracował nielegalnie. – Te statystyki dotyczące nielegalnej pracy to także skutek przyjmowania zmian prawnych bez prowadzenia dialogu ze stroną społeczną. Jako FZZ ostrzegaliśmy, że Polski Ład może przynieść również takie skutki – podkreślił.

PIP potwierdził, że regulacje prawne, stosunkowo łatwe do obejścia poprzez ich nieszczelność, nie stanowią dostatecznej bariery przed powierzaniem pracy nielegalnej. Dodał też, że od lat chce podnieść kary za nielegalne zatrudnienie. 

fot. freepik.com
oprac. /kp/