Choć trudno ustalić dokładną liczbę obcokrajowców mieszkających w Polsce, dostępne dane pozwalają zaobserwować tendencję wzrostową. Widać to np. po liczbie cudzoziemców ubezpieczonych w ZUS. W 2008 r. było ich mniej niż 100 tys., a w 2022 r. – już ponad milion. Wśród nich najliczniejszą grupę stanowią Ukraińcy, ale wielu jest także Białorusinów, Gruzinów, Hindusów czy Mołdawian. Polska staje się więc krajem coraz bardziej wielokulturowym, a coraz więcej Polaków nawiązujące relacje z cudzoziemcami, zarówno prywatne, jak i zawodowe. Integracja w wielokulturowym środowisku pracy może jednak okazać się wyzwaniem, szczególnie dla ludzi zamkniętych i ulegających stereotypom – i to po obu stronach.

– Aby integracja w miejscu pracy przebiegła skutecznie, należy przede wszystkim wyzbyć się uprzedzeń, co można osiągnąć poprzez otwarcie się na drugiego człowieka. Jeśli popatrzymy na to w ten sposób, że każdy człowiek to osobna historia, niezależna od paszportu, koloru skóry czy języka, jakim się posługuje, łatwiej nam będzie otworzyć się na siebie, poznać się lepiej i wspólnie pracować – uważa Iryna Miłkowska z Fundacji VIPoL Wspieramy Razem. – Myślę, że z jednej strony powinniśmy próbować się do siebie dostosować, zadbać o wzajemne porozumienie, słuchać siebie nawzajem i jednocześnie szanować naszą różnorodność, doceniając wszystkie płynące z niej korzyści. Wspólna rozmowa i wymiana doświadczeń to prosta droga do pogłębiania swojej świadomości kulturowej. Pozwala na lepsze zrozumienie drugiego człowieka, jego spojrzenia na świat, a to stanowi klucz do skutecznej integracji i współpracy – podkreśla.

Eksperci wskazują, że integrowanie się w wielokulturowym środowisku pracy może być ciekawym, rozwijającym doświadczeniem, szansą na poszerzenie swojej kulturowej kompetencji i budowanie wartościowych relacji międzykulturowych, które mogą przynosić korzyści zarówno na płaszczyźnie zawodowej, jak i osobistej. Integracja wpływa też na efektywność działania zespołu oraz harmonię w miejscu pracy.

Fundacji VIPoL wskazuje kilka kluczowych zasad integracji w takim środowisku:
1. Zrozumienie i akceptacja kultury innych: należy dążyć do wzajemnego zrozumienia różnic kulturowych oraz akceptacji odmiennych wartości i norm obowiązujących w poszczególnych kulturach.
2. Komunikacja i współpraca: warto zachęcać do otwartej i uczciwej komunikacji między pracownikami z różnych kultur, a także promować budowanie relacji i współpracy opartej na szacunku i zaufaniu.
3. Szkolenia i edukacja: pomocne będzie organizowanie szkoleń dotyczących różnic kulturowych i stereotypów, które mogą być obecne w miejscu pracy, a także edukowanie pracowników na temat różnych kultur, tradycji i obyczajów.
4. Wspólne cele i wartości: podkreślanie wspólnych celów i wartości zespołu, które łączą wszystkich pracowników, niezależnie od ich kultury to na pewno podejście, które pomoże w szybszej integracji pracowników.
5. Równość i sprawiedliwość: zapewnienie, że wszyscy pracownicy są traktowani zgodnie z zasadami równości i sprawiedliwości, bez względu na pochodzenie czy kulturę – to rozwiązanie, które z pewnością się sprawdzi w każdej organizacji.
6. Dostosowanie środowiska pracy tak, by uwzględniać różne potrzeby i preferencje pracowników z różnych kultur, na przykład w kwestii wyżywienia czy dni wolnych.
7. Różnorodność w zespołach kierowniczych to klucz do tego, aby różne perspektywy i doświadczenia miały wpływ na podejmowanie decyzji.
8. Zarządzanie konfliktami w formie wyposażenia liderów w umiejętności radzenia sobie z ewentualnymi konfliktami wynikającymi z różnic kulturowych.
9. Regularne oceny i działania korekcyjne: warto monitorować na bieżąco sytuację w firmie i w razie potrzeby wdrażać działania dostosowawcze w kontekście integracji kulturowej. Kluczowym elementem integracji w wielokulturowym środowisku pracy jest szacunek i otwartość na różnice, a także aktywne działania zmierzające do zrozumienia i wzbogacenia zespołu poprzez różnorodność kulturową.

fot. freepik.com
oprac. /kp/