Co mówią przepisy?

Ustawodawcy projektu podkreślają, że obecnie Kodeks Pracy zbyt rygorystycznie wprowadza regulacje dyrektywy w zakresie szkoleń obejmując obowiązkowymi szkoleniami wszystkich pacowników, zamiast - tak jak ustawa dyrektywa mówi - w przypadkach koniecznych i uzasadnionych.

Przepis art. 237(3) § 2 Kodeksu pracy stanowi, że „pracodawca jest obowiązany zapewnić przeszkolenie pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przed dopuszczeniem go do pracy oraz prowadzenie okresowych szkoleń w tym zakresie (...)”. Dyrektywa więc stanowi, że szkolenie powinno być powtarzane ze względu na zagrożenia oraz efektywność samego szkolenia. Po zmianie Kodeks Pracy będzie uzwględniał sytuacje, w których pracownicy nie są narażeni na zagrożenia bądź efektywność szkolenia jest znikoma.

Zmiany dotkną pracowników administracyjnych.

Proponowane przez rząd rozwiązanie dotyczy pracowników admistracyjno-biurowych, w przypadku których konieczność powtórzenia szkolenia BHP będzie uzależnione od kategorii ryzyka działalności określonego zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i skutków (Dz.U. z 2016 r. poz. 1005). Po zmianach szkolenia okresowe BHP nie będą obowiązkowe dla pracowników zatrudnionych u pracodawcy zakwalifikowanego do grupy zawodowej, dla której określono nie wyższą niż trzecią kategorię ryzyka. Zgodnie z powyższym rozporządzeniem określono 30 kategorii ryzyka. Propozycja obejmuje jedynie pierwsze 3 z 30, co stanowi 10 proc. kategorii ryzyka, które nie byłby objęte obowiązkiem szkoleń okresowych, i dotyczy tylko pracowników administracyjno-biurowych.

Czy to na pewno dobre rozwiązanie?

- Uważam, że opisane zmiany nie idą w dobrym kierunku, chociaż pracodawcom mogą wydawać się korzystne. Będą to jednak tylko pozorne korzyści - mówi Maciej Ambroziewicz, prawnik, specjalista ds. bezpieczeństwa i higieny pracy. Dodaje, że wbrew ogólnym przekonaniom wspomnani pracownicy biurowi również są narażeni na zagrożenia wypadkowe i ich wiedza nie powinna być ograniczana brakiem obowiązkowych szkoleń BHP. - Już teraz powszechnie wiadomo, że znaczna część chorób układu mięśniowo-szkieletowego dotyczy właśnie pracowników biurowych, a nie tych zatrudnionych na stanowiskach robotniczych. Należy również podkreślić, że szkolenie okresowe w dziedzinie bhp to również wiedza na temat obowiązków i uprawnień pracowniczych, w tym także z rodzicielstwem, które podczas szkoleń wzbudzają duże zainteresowanie. Nie można przy tym pominąć kwestii związanych z udzielaniem pierwszej pomocy przedlekarskiej, przydatnej nie tylko w pracy, ale również poza nią. Poprzez zmiany przepisów znaczna grupa zatrudnionych zostanie pozbawiona tej jakże istotnej wiedzy - dodaje M. Ambroziewicz.

Czynnikiem warunkującym konieczność stworzenia w frimie służby BHP będzie liczba zatrudnionych pracowników. Zgodnie z art. 237(11) § 1 Kodeksu pracy, pracodawca, który zatrudnia więcej niż 100 pracowników, ma obowiązek utworzenia służby bhp, pełniącej funkcje doradcze i kontrolne w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, zaś pracodawca zatrudniający do 100 pracowników powierza wykonywanie zadań służby bhp pracownikowi zatrudnionemu przy innej pracy. Przepisy pozwalają też mniejszym pracodawcom na samodzielne wykonywanie zadań tej służby.

Obecnie pracodawca, który posiada ukończone szkolenie niezbędne do wykonywania zadań służby bhp może sam wykonywać zadania tej służby, jeżeli:

-zatrudnia do 10 pracowników albo
-zatrudnia do 20 pracowników i jest zakwalifikowany do grupy działalności, dla której ustalono nie wyższą niż trzecia kategorię ryzyka w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.

Konstrukcja przepisu uniemożliwia więc pracodawcy zatrudniającemu od 21 do 50 pracowników wykonywanie zadań służby bhp – nawet wtedy, gdy pracodawca spełnia wymogi kwalifikacyjne dla pełnienia tej służby.

Po zmianach pracodawca zatrudniający do 50 pracowników również będzie mógł pełnić zadania służby bhp. Warunkiem będzie ukończenie specjalnego szkolenia dla pracodawców wykonujących zadania służby bhp zgodnie § 13 ust. 1 rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. z 2004 r. Nr 180, poz. 1860 z późn. zm.).

Nowe przepisy mają wejść w życie 1 stycznia 2019 roku.  

fot. pixabay