Zatrudnienie pracownika w Polsce osiąga rekordowo wysoki poziom. W połowie tego roku średni miesięczny koszt obsadzenia jednego etatu w sektorze przedsiębiorstw przekroczył 10 tys. zł, co oznacza wzrost o 100% wzrost w ciągu dekady. Taka dynamika stawia przed przedsiębiorcami coraz większe wyzwania, zmuszając ich do rewizji strategii rekrutacyjnych i płacowych.

Dane Głównego Urzędu Statystycznego jasno pokazują skalę problemu. W 2015 r. całkowity koszt zatrudnienia pracownika wynosił średnio 5349 zł miesięcznie. Pięć lat później, w 2020 r., wzrósł do 7042 zł. W kolejnych latach presja rosła: w 2022 r. było to już 8641 zł, a w 2023 r. – 9665 zł. Równolegle zwiększały się koszty jednej godziny pracy: z 38 zł w 2015 r. do 69 zł w 2023 r.

W czerwcu 2025 r. przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw wzrosło o 9% rok do roku, osiągając 8881,84 zł. Oznacza to, że całkowite obciążenia związane z utrzymaniem etatu – obejmujące składki społeczne, fundusze pracownicze, szkolenia, delegacje czy koszty rekrutacji – przekroczyły próg 10 tys. zł miesięcznie na osobę. Jednostkowe koszty pracy według danych z pierwszego kwartału 2025 r. osiągnęły poziom 170,93 pkt., potwierdzając nasilającą się presję finansową. Sytuację pogorszy kolejna podwyżka płacy minimalnej, która od stycznia 2026 r. – zgodnie z propozycją rządu – może wzrosnąć do 4806 zł brutto (stawka godzinowa do 31,40 zł), co pociągnie za sobą wzrost składek ZUS i innych obowiązkowych należności.

Cezary Maciołek, prezes Grupy Progres, komentuje, że "pracownik to dziś inwestycja z wysokim progiem wejścia". – Nie każdy jest w stanie przeskoczyć ten pułap, bo koszty zatrudnienia rosną nie tylko w wyniku podwyżek płac, ale także z powodu coraz większych obciążeń związanych z podatkami, składkami i innymi kosztami dodatkowymi. To zróżnicowanie wymusza na firmach bardziej strategiczne i zindywidualizowane podejście do planowania zatrudnienia oraz zarządzania budżetem przeznaczonym na wynagrodzenia. Szczególnie że pod tym względem pracownicy i kandydaci mają coraz wyższe oczekiwania, często są one uzasadnione, jednak nie każda firma jest w stanie im sprostać – podkreśla ekspert.

Badanie Grupy Progres pokazuje, że 43% firm rezygnuje z zatrudnienia kandydata, jeśli jego oczekiwania finansowe są zbyt wysokie, dla 37% pracodawców największym wyzwaniem są rosnące oczekiwania płacowe obecnej kadry, a 24% firm wskazuje na wysokie koszty szkoleń i benefitów jako znaczący czynnik zwiększający wydatki personalne. Tyle samo przedsiębiorstw postrzega proces rozstawania się z pracownikami jako kosztowny i problematyczny.

Koszty pracy jednak znacząco różnią się w zależności od sektora. W 2023 r. najwyższe odnotowano w informacji i komunikacji (17 101 zł miesięcznie) oraz górnictwie i wydobywaniu (17 114 zł), wysoko plasują się również sektory takie jak finanse i ubezpieczenia (14 868 zł), energetyka i gazownictwo (14 555 zł) oraz działalność profesjonalna, naukowa i techniczna (13 108 zł). Natomiast najniższe kwoty odnotowano w branży zakwaterowania i gastronomii, gdzie miesięczny koszt utrzymania pracownika wynosił 6510 zł.

Mimo rosnącego znaczenia kosztów pracy świadomość Polaków na temat rzeczywistej struktury tych obciążeń pozostaje ograniczona. Większość pracowników utożsamia całkowite nakłady ponoszone przez firmę jedynie z pensją netto, pomijając dodatkowe elementy, takie jak składki ZUS, fundusze świadczeń, rekrutacja, szkolenia czy zapewnienie bezpieczeństwa pracy. – Narastające braki kadrowe i rosnące wydatki związane z zatrudnieniem mogą stać się mieszanką o bardzo poważnych konsekwencjach dla rynku pracy i kondycji firm. Niewiedza na temat rzeczywistych kosztów i wyzwań związanych z zatrudnieniem dodatkowo utrudnia podejmowanie skutecznych decyzji. W tej sytuacji konieczne jest poszukiwanie nowych, innowacyjnych rozwiązań, które pozwolą lepiej zarządzać zasobami ludzkimi, optymalizować wydatki i jednocześnie odpowiadać na zmieniające się potrzeby rynku oraz pracowników. Niestety na znaczące obniżki czy spadek kosztów zatrudniania nie ma co liczyć, dlatego wdrażanie efektywnych strategii jest dziś nie tylko wskazane, ale wręcz niezbędne – podsumowuje Cezary Maciołek.

fot. freepik.com
oprac. /kp/