Ministerstwo Finansów opublikowało projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej. Dotyka ona kluczowych obszarów, takich jak przedawnienie zobowiązań podatkowych, raportowanie krajowych schematów podatkowych czy zasady dokonywania korekt deklaracji podatkowych. Resort argumentuje, że zmiany mają na celu uproszczenie i usprawnienie systemu podatkowego oraz zmniejszenie obciążeń administracyjnych dla podatników, w tym przedsiębiorców.

Zmienić ma się m.in. wysokość kwoty podatku, który może zostać opłacony przez inny podmiot niż sam podatnik i jego najbliżsi. Obecnie limit wynosi do 1 tys. zł, a według proponowanych przepisów – maksymalnie 5 tys. zł. Ma się także podnieść wysokość wartości korekty, której z urzędu może dokonać organ podatkowy. Aktualnie urzędnicy fiskusa mogą dokonać korekty deklaracji podatkowej, która skutkuje zmianą wysokości zobowiązania podatkowego, nadpłaty, zwrotu podatku albo nadwyżki podatku do przeniesienia lub wysokości straty, jeśli wartość tej zmiany nie przekracza 5 tys. zł. Po zmianach będzie to 10 tys. zł.

Projekt nowelizacji wprowadza również zmiany w przepisach dotyczących przedawnienia zobowiązań podatkowych. Ta kwestia od dawna budzi kontrowersje, zwłaszcza wśród przedsiębiorców, którzy zarzucają organom skarbowym częste i nieuzasadnione wydłużanie pięcioletniego okresu przedawnienia. Nowe przepisy mają na celu ograniczenie tych praktyk i wprowadzenie bardziej przejrzystych zasad. – Projekt przewiduje rezygnację z przesłanki nierozpoczęcia lub zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego w związku ze wszczęciem postępowania karnego skarbowego w przypadku przestępstw skarbowych o charakterze uszczupleniowym, gdzie narażona na uszczuplenie lub uszczuplona należność publicznoprawna to kwota o "małej wartości", czyli do 200-krotności minimalnego wynagrodzenia w czasie popełnienia czynu zabronionego oraz w przypadku wszystkich wykroczeń skarbowych, których popełnienie wiąże się z niewykonaniem zobowiązania podatkowego – informuje MF. Dodatkowo planuje, aby "bieg terminu przedawnienia nie rozpoczynał się, a rozpoczęty ulegał zawieszeniu od dnia złożenia wniosku o uzupełnienie lub sprostowanie postanowienia o odmowie uzupełnienia lub sprostowania decyzji organu pierwszej instancji określającej wysokość zobowiązania podatkowego lub straty podatkowej do dnia wniesienia odwołania albo upływu terminu do wniesienia odwołania". W uzasadnieniu podano, że tego typu wnioski są składane po to, aby doprowadzić do przedawnienia zobowiązania. MF proponuje też wprowadzenie przepisu, który wydłuży 5-letni okres przedawnienia zobowiązania podatkowego o 12 miesięcy w sytuacji, gdy na mniej niż 12 miesięcy przed upływem tego terminu podatnik złoży korektę deklaracji, w której obniży wysokość podatku, wykaże zwrot lub zwiększenie jego wysokości albo stratę lub wzrost jej wartości.

Będą również zmiany w przepisach dotyczących raportowania krajowych schematów podatkowych (MDR). Z uzasadnienia projektu wynika, że głównym celem tych zmian jest zmniejszenie obciążeń dla podmiotów zobowiązanych do raportowania poprzez ograniczenie zakresu zgłaszanych uzgodnień krajowych. – W ramach przedmiotowego projektu nowelizacji MDR nie zdecydowano się na całkowicie wyłączenie z raportowania uzgodnień krajowych (tzw. krajowych schematów podatkowych) lecz na ich ograniczenie w kilku obszarach. Ustawodawca, mając na względzie również minimalizację obciążeń przedsiębiorców, po dwóch latach od wprowadzenia projektowanych zmian przeprowadzi ocenę w zakresie funkcjonowania raportowania schematów podatkowych typu "krajowego" (podlegających zgłoszeniu uzgodnień krajowych) w kontekście wartości dodanej, którą uzyskuje administracja skarbowa w związku z obowiązkiem składania informacji o schematach podatkowych krajowych – tłumaczy resort.

Kolejna kwestia to możliwość umorzenia podatku przed upływem terminu jego zapłaty. Ulga taka będzie "dostępna na tych samych zasadach, co obowiązujące obecnie umorzenie zaległości podatkowej". – Instytucja ta jest potrzebna m.in. w zakresie podatków samorządowych, w których zobowiązanie podatkowe powstaje na skutek doręczenia decyzji ustalającej wysokość tego zobowiązania. W przypadku podatków, które mają roczny charakter (od nieruchomości, rolny, leśny), podatnik, któremu wymierzono podatek, nie może obecnie skutecznie wystąpić o zastosowanie ulgi w postaci umorzenia całości lub części podatku do momentu upływu terminu jego płatności. Musi bowiem czekać z wnioskiem o udzielenie ulgi do czasu powstania zaległości, a tym samym naraża się na negatywne konsekwencje, w tym odpowiedzialność karną skarbową – wskazuje resort finansów.

Projektowana ustawa ma wejść w życie 1 stycznia 2026 r. – z wyjątkiem niektórych przepisów, które zaczną obowiązywać w innych terminach.

fot. freepik.com
oprac. /kp/